Pinksterkronen sieren de ‘veerlen’ van Ootmarsum
Tijdens de Pinksterdagen sieren Pinksterkronen de straten van het centrum van Ootmarsum. Het is een aloud gebruik dat jarenlang door de dames Reinders in stand is gehouden. Sinds 12 jaar heeft de Ben Morshuis stichting deze traditie overgenomen en kroonden meerdere creaties de straten van het stadje. De ‘veerlen’ van oudsher, dat zijn de kleine wijken/stadsdelen waarin het centrum vroeger is opgedeeld, krijgen op deze wijze allemaal hun Pinksterkroon.
Op de Heemkunde website is een mooi verhaaltje te vinden over deze traditie.
Rond kerkelijke feesten zijn door de eeuwen heen vaak oude tradities bewaard gebleven. Zo kennen we in Agelo en Tilligte nog steeds de Pinksterbroed. Een groep meisjes met voorop de pinksterbroed gaat van deur naar deur en zij zingen een toepasselijk liedje. Ze zijn meestal in het wit gekleed.
Het groepje van de Pinksterbroed op de foto ziet er wel wat somberder uit.
Het was een groep die deelnam aan de folkloristische optocht van 1936, gefotografeerd op de Markt. Alle oude gebruiken werden uitgebeeld en er kwamen van heinde en verre bezoekers naar Ootmarsum. Interessant is de grote Pinksterkroon die meegedragen wordt.
Ook nu nog wordt door de dames Reinders dit gebruik in ere gehouden. In het centrum van Ootmarsum worden met Pinksteren op verschillende plaatsen pinksterkronen opgehangen en zo herleeft de oude tijd.
Het heeft niet direct een verband met de christelijke traditie van het Pinksteren. Dat blijkt wel uit dit citaat op de website van Nederlands Cultureel Erfgoed.
Een originele vorm van lokale folklore is de Deventer Pinksterkroon.
in Deventer bijvoorbeeld kent men deze traditie ook nog en datzelfde geldt voor een aantal plaatsen in de Achterhoek. In Deventer bestond net als elders de gewoonte om kronen boven de straat te hangen, om er tol mee te heffen. Vanwege de ‘insolentien’ die daarbij bedreven werden, verbood de stedelijke overheid in 1679 de kronen. Volgens de historicus Marc Wingens hebben de stadsbewoners daarop de pinksterkroon vervangen door meibomen. Maar toen in 1704 ook die bomen werden verboden, omdat het bomenbestand erdoor werd aangetast, richtten de bewoners als alternatief staken van zes tot tien meter op, die werden omhangen met hoepels en papieren slingers. In die vorm overleefden de Pinksterkronen, zoals zij genoemd bleven worden, met glans twee eeuwen, mede ook omdat er al vroeg buurtcommissies bij waren betrokken en er een prijsuitreiking aan was verbonden. In 1956 werden er nog twintig kronen opgericht, maar daarna zette het verval in en begin jaren zeventig leek het met deze traditie gedaan. Maar er kwam een omslag. In buurten die te lijden hadden gehad onder sanering en leegloop, bleek de Deventer Pinksterkroon voor nieuwe cohesie te kunnen zorgen. Momenteel staat zij weer in vier wijken. Als gelegenheid voor jongens en meisjes om met elkaar kennis te maken fungeert de kroon niet meer, maar wel wordt er op eerste en tweede Pinksterdag nog in een kringen omheen gezwierd, het zogenaamde rozen.
In Ootmarsum hangen ook de Pinksterkronen. In de Schiltstraat zorgen Annie en Mieke Reinders voor deze kroon door deze ieder jaar op te tuigen. De overige Pinksterkronen worden verzorgd door een groep Ootmarsummers, die tradities hoog houden. Smid Martin Kosters maakte het frame en dit wordt versierd om er een feestelijke kroon van te maken. Ook deze traditie wordt in Ootmarsum echt in ere gehouden!!
