De druk op de gemeentelijke begrotingen blijft onverminderd groot. Vrijwel alle Overijsselse gemeenten kampen nog steeds met teruglopende inkomsten als gevolg van de financiële crisis. De gemeenten blijven daarmee ook volgend jaar voor grote vraagstukken staan, zoals de herverdeling voor de WMO-middelen, de drie decentralisaties in het sociale domein, de impact van regelgeving op grondexploitaties en de ontwikkelingen rond de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds. Desondanks zijn 23 van de 25 Overijsselse gemeenten erin geslaagd een sluitende begroting voor 2016 of meerjarenraming te maken. Twee gemeenten, Almelo men Haaksbergen, vallen in 2016 onder preventief toezicht van de provincie.
Gedeputeerde Van Haaf voor Financieel Toezicht licht toe: “Stapelden in voorgaande jaren de financiële uitdagingen zich op en had de crisis grote invloed op het sluiten van de begrotingen, nu blijken de meeste gemeenten een sluitende begroting te hebben. Voor 2016 voldoen op twee na álle gemeenten aan het Beleidskader financieel toezicht. Dat is een knappe prestatie. Gemeenten tonen veerkracht en daadkracht door het realiseren van bezuinigingen, het reduceren van de omvang van het ambtelijk apparaat en door het kiezen voor een grotere schaal door samenwerking aan te gaan. Hoewel het daaruit voortvloeiende begrotingsbeeld op het eerste gezicht positief lijkt, loopt de financiële druk op gemeenten nog steeds op. Gedeputeerde Staten (GS) vinden dit zorgelijk.”
Preventief toezicht
Wanneer een gemeente er niet in slaagt om de begroting te laten sluiten en ook niet aannemelijk maakt dat de problemen binnen vier jaar worden opgelost, stelt de provincie preventief toezicht in. Dit betekent dat de gemeente geen nieuwe verplichtingen mag aangaan zonder toestemming van de provincie. Ook begrotingswijzigingen moeten worden goedgekeurd door de toezichthouder. Op deze manier kunnen grotere financiële problemen worden voorkomen.
In 2016 vallen twee gemeenten onder preventief toezicht. Voor nu hebben GS besloten de begrotingen inclusief herstelplan goed te keuren. Dat betekent dat beide gemeenten hun begroting kunnen uitvoeren.
Haaksbergen
De gemeente Haaksbergen heeft de begroting 2016 vastgesteld, waarbij wordt voldaan aan de eerdere eis van Gedeputeerde Staten om te komen tot tijdig herstel van de algemene reserve. De financiële positie is echter nog broos en herstel is afhankelijk van nog te realiseren voorgenomen bezuinigingsmaatregelen. Daarom blijven GS met het preventieve toezicht de gemeente volgen. GS verwachten dat de gemeente de ingeslagen weg vervolgt en onverkort doorgaat met het verbeteren van de financiële positie.
Almelo
De gemeente Almelo ‘staat rood’ met het eigen vermogen. Dit kan Almelo niet binnen (de wettelijke termijn van) vier jaar aanzuiveren. Daarom staat ze onder preventief toezicht. In de begroting is een herstelplan opgenomen voor zes jaar. Gedeputeerde staten waarderen de actieve rol van de gemeente om dit op te lossen en de manier waarop Almelo vroegtijdig met hen in gesprek is gegaan. Dankzij dit herstelplan wordt het eigen vermogen hersteld.
Financieel Toezicht
Burgers in Overijssel mogen erop rekenen dat de overheid zorgvuldig omgaat met gemeenschapsmiddelen. De provincie Overijssel ziet erop toe dat Overijsselse gemeenten een sluitende begroting hebben voor het aankomende jaar. Het financieel toezicht op gemeenten is een wettelijke taak van de provincies.
