Mantelzorg is een waardevolle, maar vaak zware taak. Uitputting ligt op de loer, zeker wanneer de zorg voor een kwetsbare naaste gecombineerd wordt met een druk huishouden, een baan en een sociaal leven. Overijssel telt momenteel zo’n 18 duizend zwaarbelaste mantelzorgers. Dit is een stijging van 47,7% ten opzichte van tien jaar eerder. Dit blijkt uit onderzoek van Independer op basis van data van het CBS en het RIVM.
In Nederland geven momenteel 308.992 mantelzorgers aan dat zij zich zwaar tot overbelast voelen. 17.726 van deze zwaarbelaste mantelzorgers wonen in Overijssel. Het gaat dan om volwassenen die ten minste acht uur per week of al minstens drie maanden kosteloos zorgen voor een naaste. Dit wordt gezien als intensieve mantelzorg.
“Langdurige, intensieve zorg voor bijvoorbeeld een kind met een meervoudige handicap, een ouder met dementie of een buur met een chronische ziekte is vaak lastig te combineren met andere dagelijkse verantwoordelijkheden. Hoewel mantelzorgers zich meestal met liefde inzetten voor hun naaste, nemen ze vaak te veel hooi op hun vork, waardoor overbelasting al snel dreigt”, aldus Mirjam Prins, expert zorgverzekeringen bij Independer.
In Overijssel minder sterke stijging dan elders in het land
In Overijssel is het aantal zwaarbelaste mantelzorgers in tien jaar tijd toegenomen met 47,7%. Hoewel dit een forse toename is, blijft deze iets achter bij de landelijke stijging van 52,7%. Koploper is Gelderland, hier was zelfs bijna een verdubbeling (+93,6%).
Binnen Overijssel zijn er grote verschillen op gemeenteniveau. Zo is het aantal zwaarbelaste mantelzorgers in Deventer zelfs ruim verdubbeld (+154,4%). Ook in Zwolle (+91,9%) en Almelo (+81,2%) is sprake van een sterke stijging, terwijl er in Raalte juist een opvallend sterke daling was van 42,9%. Ook in de gemeente Dinkelland was er een daling van 7,8 %. In 2012 waren er 307 zwaarbelaste mantelzorgers en in 2022 waren dat er nog 283. In Dinkelland is 11 % van de mantelzorgers zwaar belast.
“De zorgverzekeraar van de mantelzorger kan kosten voor vervangende zorg vergoeden. Bijvoorbeeld als de mantelzorger zelf ziek is en even geen mantelzorg kan leveren, bijvoorbeeld door overbelasting. Of als die op vakantie is om even op te laden. Het is wel belangrijk om te weten dat vervangende zorg niet in de basisverzekering zit. Maar wel in sommige aanvullende verzekeringen. Het kan dus lonen om dit goed uit te zoeken en om eventueel over te stappen naar een andere zorgverzekering. Dat kan altijd in de laatste 6 weken van het jaar”, aldus expert zorgverzekeringen Mirjam Prins. Heeft de hulpvrager een Wet Langdurige Zorg (WLZ) indicatie? Dan kan de vervanging ook vanuit het Persoonsgebonden Budget (PGB) vergoed worden.
Hier wonen de meeste zwaarbelaste mantelzorgers
Nergens in Overijssel wonen er naar verhouding zoveel zwaarbelaste mantelzorgers als in Deventer. In totaal ervaart bijna 1 op de 4 mantelzorgers uit deze gemeente ten minste zware belasting. Ook in Enschede nemen veel mantelzorgers te veel hooi op hun vork. De provinciale top tien gemeenten met het hoogste percentage zwaarbelaste mantelzorgers is als volgt:
- Deventer: 23,6% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Enschede: 19,3% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Almelo: 19,1% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Zwolle: 18,9% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Twenterand: 17,4% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Kampen: 17,2% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Tubbergen: 16,3% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Olst-Wijhe: 16% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Rijssen-Holten: 14,9% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
- Hof van Twente: 14,7% van de mantelzorgers is zwaar- tot overbelast
In Raalte lijken mantelzorgers de minste druk te ervaren: hier voelt ‘slechts’ 5,9% van de mantelzorgers zich zwaar- tot overbelast. Benieuwd hoe het zit in jouw gemeente of in de rest van Nederland? Meer informatie over het onderzoek lees je op: https://www.independer.nl/zorgverzekering/info/onderzoek/overbelasting-mantelzorgers
