De bijzondere trip naar Malawi, die Tijs Harmsen en Susan Brugging onlangs maakten, heeft bij de beide jongeren diepe indruk gemaakt. Ze raken niet uitgepraat over hun belevenissen en indrukken, die ze daar hebben opgedaan.
Samen met hun Worldmapgroep, die bestond uit 16 jongeren en 4 begeleider, waarvan 2 uit Nederland, hebben ze vanuit hun hostel in de stad Zomba diverse projecten bezocht. Tijs en Susan maakten schoon, bakten stenen, construeerden daken en zagen veel, heel veel. Ze beschikten daar over twee minibusjes met vaste chauffeurs, maar het reizen is niet te vergelijken met de ‘strakke’ wegen in Nederland. Dat neemt niet weg dat de ervaringen van Susan Brugging en Tijs Harmsen onvergetelijk zijn en zij zullen hun leven lang aan deze reis terugdenken. Voor Tijs is deze ontdekkingsreis nog maar het begin. Susan wil nog wel eens terug om te helpen, maar denkt niet dat ze structureel als ontwikkelingswerker aan de slag gaat. Toch weten beiden dat er iets heel bijzonders in hun leven is gebeurd. Niet voor niets laten ze weten dat je ‘Afrika niet kunt veranderen, maar Afrika verandert jou’!!!!
“Dat veranderen heeft alles te maken hoe mensen daar moeten leven,” steekt Tijs Harmsen van wal, “Wij als westerlingen kennen luxe en hoeven in de meeste gevallen nauwelijks na te denken over de dag van morgen. In Afrika is het een heel ander verhaal. Het is veel meer overleven en desondanks maken ze een vrolijke indruk en zeker als ze ons zagen bleven ze groeten en vragen hoe het met ons ging. Ik heb met eigen ogen kunnen zien hoe je toch kunt helpen en dat is iets wat ik in de toekomst ook wil. In Malawi kunnen velen zich ook in het Engels redden en dat is mede de reden dat we goed met elkaar konden communiceren. Bij YODEP (Youth for Development and Productivity) maakten we kennis met een geweldige en schokkende ervaring. Kinderen stonden ons op te wachten en natuurlijk vond iedereen uit onze groep dat allemaal heel schattig. Dus maakten we foto’s en toen kwamen we er achter dat ‘djambolé ‘ foto is. YODEP zorgt ervoor dat kinderen door middel van sport en spel samen komen en ze doen veel voor de kwetsbare mensen in de community. Erg belangrijk dus voor deze kinderen om samen plezier te kunnen maken,” beschrijft Tijs Harmsen zijn ervaringen.
Samen met Susan Brugging heeft hij ook kennis gemaakt met het project BWALO en dat zorgde voor een heftige reactie “Een deel van onze groep vertrok dus naar dit project. BWALO helpt straatkinderen om weer in het reguliere leven een plek te vinden. Daar ontmoeten we een jongen, die van hekserij is beschuldigd door zijn eigen familie. Dat is in Malawi een groot probleem, want men gelooft in hekserij. Deze jongen kreeg in de schoenen geschoven dat hij zijn eigen moeder had vermoord. Het betekende dat hij door zijn familie met een doek half is gewurgd en in die toestand heeft hij ‘bekend’. Vervolgens werd hij afgestoten. Deze jongen is toen terecht gekomen bij BWALO en daar probeerden ze de familie te laten zien dat hekserij niet bestaat en zeiden ze bij BWALO dat hij niks had gedaan. De jongen is uiteindelijk bij zijn oom terecht gekomen. Wij hopen allemaal voor deze jongen dat het goed met hem gaat nu,” geeft Susan deze schokkende gebeurtenis weer.
Daar bleef het niet bij, want de dagen werden praktisch ingevuld. Delen van de groep volgden een hygiëne les en weer een ander deel kwam in een werkplaats terecht. “Daar maakten ze iets van hout. We besloten uiteindelijk een Bawo bord te vervaardigen, omdat iedereen dat spel heel leuk vindt om te doen. We zagen hoe die mensen dat allemaal met de hand creëerden en hebben zelf ook geprobeerd om bijvoorbeeld te schuren. De werktafel bestond uit 3 plankjes hout. 2 als poten en 1 als het blad. Deze werktafel ‘stond nooit stil’, maar het werkte wel. Het spel hebben we niet helemaal afgekregen, maar na die tijd nog wel gevoetbald met sommige jongeren daar. Heel fascinerend om te zien hoe ze een voetbal maakten. De bal was van plastic en dat brandden ze aan elkaar, zodat het goed bleef zitten. Niks geen Nike of Adidas bal, maar het plezier was even groot,” aldus Tijs Harmsen.
Voor Susan bleken niet alle dagen in Malawi even prettig, want een aantal keren kon ze niet mee op excursie vanwege hoge koorts. Gelukkig zakte de koorts na behandeling in het ziekenhuis waar de groep ook nog een bezoek aan bracht.
“Bij aankomst kregen we een presentatie over gezondheidszorg in Malawi en over de verschillen met Nederland: In ons land is er 1 arts per 250 inwoners. In Malawi is er 1 arts per 52.500 inwoners…..
Zeker 10% van de inwoners is Aids/HIV positief …. En dit is alleen nog maar het deel van de inwoners dat het heeft gemeld. Hiv/Aids is een groot taboe dus een echt reëel percentage is het niet. De meeste inwoners uren/soms dagen moeten reizen om bij het dichtstbijzijnde ziekenhuis te komen,” geeft Susan een aantal verschillen aan. De rondleiding daar was indrukwekkend. “De zorg voor zwangere vrouwen is gratis in het ziekenhuis. Veel andere zorg echter niet. Als het geld op is kun je geen medicijnen kopen en dus ook niet beter worden. Hoe ziek je ook bent, je wordt als patiënt naar huis gestuurd. Dat is ook de reden voor de hoge sterftegevallen bij malaria, tuberculose en HIV/Aids. Het is moeilijk te realiseren en te accepteren dat dit gewoon de dagelijkse werkelijkheid is in Malawi…..”
Op safari
Naast het bekijken en meehelpen van diverse projecten was er ook tijd ingeruimd voor ontspanning voor de jongeren, die aan deze Worldmapping reis deelnamen.
Eén van die ontspannende onderdelen was een safari, maar een door de brug gezakte tankwagen gooide roet in het eten. Deze weg bleek de enige toegangsweg tot het wildpark en dus kon die dag de safari niet doorgaan.
“Daar baalden we flink van, maar veel erger was de vervuiling, die het gevolg was van dit ongeluk. Uit de tankwagen stroomde namelijk olie in het beekje dat door het gehele park stroomde. Dieren drinken dit water en dus kun je wel nagaan welke ecologische ramp zich hier afspeelde. De volgende dag konden we wel op safari, omdat er naast de brug een noodweg bleek aangelegd. De tankwagen blijft daar ongetwijfeld liggen. Hooguit sloopt men onderdelen, maar het karkas heeft daar een ‘eeuwige rustplaats’ gevonden. De safari was geweldig en we hebben van alles gezien: Olifanten, buffels, waterbokken, apen, springbokken, antilopen, visarenden en nog veel meer! Die middag hebben we tevens het Zomba Plateau bezocht. Na een wandeling van een uurtje kwamen we bij prachtige watervallen en na de terug wandeling hadden we eventjes tijd om souvenirs te kopen. De rit terug was prachtig, omdat we echt geweldig uitzicht hadden vanuit de busjes. Het was verder super gezellig met Afrikaanse muziek en een te gekke groep!” beschrijft Tijs de onderlinge sfeer.
Afscheid van Malawi
Het afscheid viel Susan en Tijs zwaar. Met spijt in het hart stapten ze in de busjes, die hen naar het vliegveld terug brachten. Ze werden onderweg aangehouden door een agent. Die constateerde dat hun aanhangervergunning verlopen was. De groep zamelde 7 euro in, kocht de agent om en kon verder reizen. “Ook dat is Malawi. Corruptie komt daar natuurlijk ook voor. Dat neemt niet weg dat wij vanuit het rijke westen veel kunnen doen om dit land, deze mensen ter helpen. Hulp in ziekenhuizen, ondersteuning in de bouw, het beter structureren van de zorg en zo kunnen we nog wel wat punten opnoemen. Het is daar heel primitief, maar de mensen blijven vrolijk, ze dansen, zijn vriendelijk en ze maken er het beste van. Kinderen kunnen zich maandenlang vermaken met een touwtje, terwijl wij na een paar minuten wel wat anders kunnen pakken. Terug in Nederland besef je pas hoe welvarend we zijn.”
Deze reis naar Malawi maakte Tijs Harmsen duidelijk dat hij zich verder wil verdiepen om meer te kunnen doen om anderen te helpen. Susan Brugging wil zeker nog een keer terug om daadwerkelijk te helpen. In hun omgeving en op hun scholen hopen ze met presentaties en het vertellen van hun ervaringen ook anderen enthousiast te maken om mensen in arme landen te ondersteunen en ook eens een dergelijke reis te maken. “Volgend jaar ga ik zeker weer,” benadrukt Tijs Harmsen, “Ik wil de wereld zien, mezelf nuttig maken en oplossingen bedenken om iets aan deze problematiek te doen.” En vult Susan aan: “Het is toch prachtig dat bijvoorbeeld dankzij Worldmappers straatkinderen een veilige plek hebben om te slapen. Dat geeft ons een heel warm gevoel om op die manier anderen te kunnen helpen.”
Op de Facebookpagina’s van Tijs Harmsen en Susan Brugging staat nog veel meer te lezen over hun belevenissen in Malawi en daar zijn ook hartverwarmende foto’s te vinden.