In deze wereld zijn er 10 bedrijven, die bepalen wat de mens eet. En dat is bepaald niet de meest gezonde voeding. Voor Annette Brunninkhuis is het al jaren duidelijk dat het roer om moet. Om dat te realiseren heeft ze stappen kunnen zetten om te komen tot een nieuw verdienmodel voor agrariërs: ‘Het nieuwe boeren’. En in dat spoor wil ze heel graag het proces in gang zetten om te komen tot een nieuwe economie van duurzaamheid en gezondheid. “Mijn streven is eerlijk en duurzaam telen voor gezondheid en welzijn van de mens en de natuur,” is de drijfveer van Annette Brunninkhuis.
Om dit ‘de wereld’ duidelijk te maken organiseerde zij een Themadag met als leidraad ‘Naar een nieuwe economie van duurzaamheid en gezondheid’. Monique Sleiderink presenteerde deze middag met gastsprekers als Sabine Uitslag, oud politica en momenteel zorgstrateeg, en Luud Gillissen, senior researcher op de Universiteit van Wageningen.
Het werd een hele bijzondere middag in de kapschuur bij ‘Hoeve Springendal’. De aanwezigen vonden hun plek op strobalen en luisterden vol belangstelling naar het pleidooi van Annette Brunninkhuis, die vol idealisme de Twentse eigenschap om de voetjes op de vloer te houden niet vergat. Maar ook Sabine Uitslag en Luud Gillissen zorgden voor veel ‘praat – en denkstof’ en gaven daarmee deze middag een bijzonder cachet.
Het ‘nieuwe boeren’ werd ‘gezaaid’ in deze kapschuur. Eén ding is zeker: ieder gewas kan niet zonder water en zonlicht en dus was de gestaag neerdalende regen op deze middag misschien wel symbolisch voor het mogelijke succes van dit initiatief van Annette Brunninkhuis. En een dag later scheen de zon uitbundig………
Met het oog op de toekomst
Annette Brunninkhuis gaf een heldere inkijk wat zij voor ogen heeft. “Ik geloof in dit concept,” vertelt de geboren Nutterse, “Een pilotproject staat klaar met een verdienmodel voor boeren dat losgekoppeld is van productie. Het doel is dat boeren een eerlijke prijs verdienen zonder strenge regelgeving of SKAL certificering. Dat wil ik bereiken met het produceren van duurzame, eerste levensbehoeften voor de gezondheid en het welzijn van mens en natuur. Een eerlijke keten van grond tot mond.” Tevens wil ze heel graag het kostbare erfgoed behouden voor de komende generaties. De lancering van haar plan is een nieuw begin. “Eerlijkheid staat centraal en daarom wil ik het verdienmodel loskoppelen van productie. Boeren verdienen meer naarmate de doelen worden behaald in combinatie met maatschappelijke effecten. Met deze dag presenteren we een nieuw verdienmodel voor iedere beroepsgroep, startend in de landbouw met kansen voor kleine boeren en boeren in een Natura 2000 gebied en voor stoppende boeren!! Met ook een nieuw verdienmodel voor de ambachtelijke verwerkers, want zij kunnen onder een eigen label eerlijke, duurzame levensbehoeften ten behoeve van gezondheid en welzijn voor de mens maken,” is het vlammende betoog van Annette Brunninkhuis. In dat kader wil ze als pilotproject beginnen met een natuurboerderij op het Springendal.
“De natuurboerderij werkt samen met andere grondeigenaren en (kleine) agrariërs. Het project van de natuurboerderij kent een circulaire en regionale economie, met oude cultuurhistorische rassen. Op Landgoed Oude Brunninckhuis zal een infocentrum en skybox ingericht worden. Stichting Gezondheid Dichtbij wil hiermee een aanjager zijn voor een duurzame en gezonde economie. Het project is gesitueerd in de verdwenen Twentse buurtschap Brunninkhuizen – tegenwoordig bekend onder de naam Hezingen – gelegen op 5 kilometer afstand van Ootmarsum,” is de visie van Annette. Ze wil dit allemaal in fases bewerkstelligen, en dus kiest ze heel bewust voor de weg van de geleidelijkheid. “Natuurlijk wil je werken naar een totaalproduct, maar dat is een proces en dus is het goed neerzetten van de eerste fase cruciaal om door te kunnen gaan met de volgende,” benadrukt Annette Brunninkhuis. Die fases zien er in grote lijnen als volgt uit: In eerste instantie wil ze in de nieuw te bouwen natuurboerderij een informatiecentrum om vervolgens bezig te gaan met het granenproject met oude gewassen als spelt, haver, gerst en rogge.
Daarna hoopt ze, als dit concreet wordt, te kunnen beginnen met een skybox voor informatie aan groepen, bijeenkomsten om te kunnen netwerken en creatief bezig te zijn. Een volgende stap is het project met Lakenvelders, want deze koeien worden gehouden als zoogkoe, en een mestproductie, die hanteerbaar is en begrazing van de weilanden en wanneer het einde nadert voor de vleesproductie. Natuurlijk ook voor het fokken en het in stand houden van dit bijzondere ras. Een ander gewas is vlas wat in de volgende fase in beeld komt om te ‘eindigen’ met aardappels. En dat alles in het kader van eerlijk, duurzaam telen in het belang van gezondheid en welzijn voor mens en natuur. “Een project gestoeld op idealisme dat zeker niet binnen een paar jaar gerealiseerd is en dat we echt in fases willen uitvoeren om het allemaal behapbaar te houden,” besluit ‘boerin’ Annette Brunninkhuis.
Sabine Uitslag over ‘Preventie in de gezondheidszorg: terug naar de betekenis’
Ex-politica Sabine Uitslag en tegenwoordig voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Huidtherapeuten en bestuurder in zorginstellingen hield een vurig pleidooi om op ‘het voetbalveld van de gezondheid’ de bakens te verschuiven. “De gezondheidszorg besteedt het overgrote deel van het geld op de verkeerde helft. 100 miljard euro wordt uitgegeven aan het bestrijden van ziekte om te voorkomen dat je sterft. We moeten eigenlijk naar de andere helft en veel meer geld investeren in preventie. Ziek zijn verdient, gezond zijn niet,” legt Sabine Uitslag de vinger op de zere plek. “De farmacie is een machtsblok en daarom is het zo geweldig dat Annette dit initiatief vandaag het levenslicht laat zien. Kenden we maar meer Annettes op deze wereld. Natuurlijk moet ze de omslag maken van dit ideaalplaatje om daar realiteit van te maken. Annette laat iedere dag zien hoe het groeit en bloeit en dat kun je alleen, omdat je dit met oprechte aandacht en liefde oppakt. Succes met dit prachtige initiatief,” besluit Sabine Uitslag haar lezing, die vanaf begin tot einde boeide.
“Wat is gezondheid”
Luud Gilissen start zijn speech met “Wat is gezondheid” Gezondheid is veerkracht. En begint daarna over de grote kosten van onze gezondheidszorg. Als voorbeeld noemt hij het explosieve kosten van medicijnen en de sterke lobby van de farmaceutische industrie in de EU. En de sterke verstrengeling van de ziekenhuizen, farmaceutische industrie en verzekeraars en overheid. We moeten naar aandacht voor preventie. Hij promoot gezonde voeding als natuurlijk medicijn ( en life style beweging.) Er moet veel meer aandacht zijn voor ziektepreventie.
Luud geeft aan dat onze voeding in de wereld wordt bepaald door 10 organisaties, bewerkte productie met de illusie van voedselkeuze! Processed foods zijn niet duurzaam, en zijn mede oorzaak van chronische ziekten. We moeten terug naar onbewerkt voedsel. Dat we granen als tarwe en spelt moeten eten als het maar volkoren is.. Veel spelt is niet zuiver en bestaat uit verontreinigingen, zowel door genetische vermenging als door fysieke vermenging met tarwe. Oberkulmer rotkorn, ( die Annette verbouwd ) is één van de zuivere speltsoorten. Haver is heel gezond Haver handhaaft de gezonde status en verbetert diverse chronische ziekten. Er zijn vijf officiële EFSA health claims voor haver.
Een rondwandeling langs eerlijke gewassen
Na de presentaties was ‘de regen opgedroogd’ en werd de dag voortgezet met een rondwandeling langs de locatie van de potentiële natuurboerderij. Tijdens de route is een impressie van de toekomstige natuurboerderij Brunninkhuizen te zien en tevens de diverse te verbouwen gewassen van de natuurboerderij zoals de haver, de spelt, de Lakenvelderkoeien, de rogge en het vlas. Aangezien de natuurboerderij eerlijke, gezonde duurzame eindproducten promoot, kon men bij elk gewas langs de route een passend eindproduct van grond tot mond proeven, dat gepresenteerd werd door jeugd in een cultuurhistorisch tenue. Bij de Aaltense troshaver werd een havermoutkoekje aangeboden, bij de Oberkulmerrotkorn spelt speltbrood etc.. In een rondleidingboekje met bijbehorende QR code stond alle informatie vermeld over de oude rassen en oude gewassen, over de bemesting en de werkzaamheden op het land en de aandacht voor de flora en de fauna.
Tijdens de rondleiding kon men ook landgoed “Oude Brunninckhuis” bezichtigen, waar alle gewassen van de natuurboerderij op kleine schaal te vinden zijn. Op het landgoed zal in de woonboerderij het potentiële infocentrum van de natuurboerderij Brunninkhuizen te vinden zijn. Verder was er een impressie van de toekomstige skybox voor kookworkshops, schilderworkshops en heisessies. Schilderworkshops zijn passend, omdat van de vlasvezel linnendoek wordt gemaakt, waarop geschilderd kan worden en van het lijnzaad (= vlaszaad) is het mogelijk om lijnolieverf te produceren om mee te schilderen. Van lijnzaadolie gaat de natuurboerderij persoonlijke verzorgingsproducten maken en van de vlasvezel kleding.
Enkele Lakenvelderrunderen liepen in de weide voor het scheppen van mooie natuur en produceren van mest. Bij een slecht laken is het doel het maken van lederproducten voor menselijke levensbehoeften en puur natuurvlees voor consumptie.
Genieten van eigen producten
Bij terugkomst op Hoeve Springendal kon men bij een kok een lekker niet te versmaden, versgebakken spelt-haver pannenkoekje eten onder het genot van een drankje.
Tevens was er een mogelijkheid voor een kleine heisessie met diverse vragen, waar hele zinvolle antwoorden op werden gegeven.
Kortom: het was een zeer geslaagde dag, hoewel het weer een beetje erg nat was.
