De mogelijkheden om wijken met collectieve oplossingen aardgasvrij te maken, zijn beperkt. Dat is de belangrijkste conclusie die kan worden getrokken uit de onderzoeken, die de afgelopen jaren in zeven Twentse wijken zijn gedaan. Het gaat om de wijken en dorpen Tilligte en Weerselo in Dinkelland, Beuningen en Losser-West in Losser, De Thij in Oldenzaal, Harbrinkhoek Mariaparochie en Manderveen in Tubbergen.
Maatwerk
Uit de onderzoeken is naar voren gekomen dat woningen en ‘de situatie achter de voordeur’ zo divers zijn, dat voor vrijwel elke woning maatwerk nodig is. Een collectieve grootschalige warmte-infrastructuur (warmtenet) ligt, met uitzondering van de wijk De Thij in Oldenzaal, vaak niet direct voor de hand. Dit heeft te maken met het ontbreken van een warmtebron of door een te lage dichtheid qua afnemers. Wanneer woningen relatief ver uit elkaar liggen, is de aanleg van een netwerk kostbaar.
Tijdens het onderzoeksproces zijn overlegstructuren met bewoners en andere betrokken partijen ontstaan, zijn inwoners zich meer bewust geworden van de opgave en zijn mogelijke toepasbare technieken onderzocht op haalbaarheid. Ook is er een lijst met middelen ontwikkeld om inwoners te helpen hun woning stapsgewijs te verduurzamen en is het gemeentelijke energieloket gezamenlijk verder ontwikkeld.
Hoe verder
De focus in de meeste wijken zal van ‘wijkgericht’ naar meer ‘woninggericht’ verlegd worden. De rol van de gemeente is dan vooral om inwoners van de aangewezen wijken, maar ook van de andere wijken en dorpen, zo goed mogelijk te informeren, te adviseren in hun keuzetraject en te faciliteren.
Regierol gemeenten
In 2030 moet 55 procent minder CO2 worden uitgestoten dan in 1990. In 2050 is dat zelfs 95 procent. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Europese wetgeving. Dat betekent onder meer dat woningen in de toekomst niet meer verwarmd kunnen worden met fossiele brandstoffen, zoals aardgas. Gemeenten hebben vanuit het klimaatakkoord de regierol om woningen te voorzien van een andere warmteoplossing.
Vanuit deze regierol hebben de gemeenten Dinkelland, Losser, Oldenzaal en Tubbergen in 2020 besloten om samen op te trekken in de onderzoeken naar de mogelijkheden om zeven Noordoost Twentse wijken van het aardgas af te halen, met de ambitie om voor 2030 een groot deel gerealiseerd te hebben. Door hierin samen te werken konden de gemeenten leren van elkaars processen en kon gebruik worden gemaakt van elkaars kennis en specialismen.
Energie van Noordoost Twente
De overstap van fossiele naar duurzaam opgewekte energie om de uitstoot van CO2 tegen te gaan houdt niet op bij de gemeentegrens. De gemeenten Dinkelland, Losser, Oldenzaal en Tubbergen werken daarom samen aan de energietransitie onder de naam Energie van Noordoost Twente.
Energie van Noordoost Twente ontwikkelt een gezamenlijke basis voor beleidskaders, zet processen en projecten op om de productie van duurzame energie van de grond te krijgen en brengt lokale initiatieven en het bedrijfsleven samen. Ook krijgen de inwoners van de vier gemeenten onafhankelijk advies hoe zij hun woningen energiezuinig kunnen maken via het gezamenlijke Energieloket. Daarnaast vertegenwoordigt Energie van Noordoost Twente de vier gemeenten binnen de RES (Regionale Energie Strategie) Twente en onderzoekt het de mogelijkheden van grensoverschrijdende samenwerking.