Na de lagere school zette Dirk Lammersma zijn opleiding voort op de LTS. Daar werkte hij met zijn handen en rondde zijn opleiding af om vervolgens bij Philips te gaan werken. Zijn carrière kreeg een wending, want in de avonduren behaalde hij zijn MTS en HTS diploma’s op de bedrijfsschool van Philips in Stadskanaal. Van leerling werd hij daar leraar en vervolgens ‘belandde’ hij op kantoor bij Holland Signaal in Hengelo. “Ik kwam te werken op de afdeling verkoop en begrootte en calculeerde onder meer de prijzen voor de radarsystemen op schepen. In die periode leerde ik de Ootmarsummers Jan Raatgerink en Hugo Meijerink kennen. We verhuisden in verband met mijn werk in Hengelo naar een prachtig huis in Haaksbergen. Met mijn LTS achtergrond liep ik altijd graag even door de fabriek om feeling te houden met de mensen van de werkvloer. Ik maakte een praatje met iemand achter de werkbank en die gaf me zijn vertrouwen door te vertellen dat hij kon horen dat ik niet uit het westen kwam. Dat bleek al een hele geruststelling,” lacht noorderling Dirk Lammersma.
“Met mijn handen werken”
Met het ouder worden kreeg hun huis toch steeds meer nadelen. “We moesten iedere keer een trap op of af en dat begon zich te wreken. Met de boodschappen naar boven, met de vuilnis naar beneden en dus werd het tijd om op zoek te gaan naar een andere plek. Onze dochter woonde in Duitsland en die haalde ons over om eens uit te kijken naar woningruimte over de grens. We zochten een bungalow en vonden deze in Lage. Dit Duitse plaatsje kent een kasteel en dat is één van mijn hobby’s. Het huis dat we op het oog hadden, kende een mooie ruimte en dat zag ik zelf helemaal zitten. In Haaksbergen was ik begonnen met cursussen glas in lood, omdat ik dat gewoon leuk vond. Ik wilde weer, omdat ik het van vroeger gewend was, met mijn handen werken. Ik heb cursussen gevolgd, gereedschappen aangeschaft en in ‘Hoksebargen’ kon ik bij mijn buurman, die schilder was, op een makkelijke wijze glas bestellen. Met deze hobby ben ik rond 2000 begonnen en heb deze meegenomen met de verhuizing naar Lage,” vertelt Dirk Lammersma.
Kerstmarkt in Lage
Het huis van Dirk en Tineke Lammersma beschikte dus over een ruimte, die bij uitstek geschikt was als atelier. De glazenier richtte dit in en kon op die manier verder met zijn passie. “Ik maakte glas in lood ramen en stond daarmee op de Kerstmarkt in Lage. De Duitsers kochten het niet, maar Nederlandse bezoekers wel. Ik sta er niet alleen voor de Hollanders en dus kocht ik windlichten met kapot glas. Dat kapotte glas haalde ik er uit en maakte daar glas in lood raampjes in. Het jaar daarop begon ik met Tiffany en heb onder meer de nodige engeltjes gemaakt. Dat bleek een voltreffer en dus sta ik al jaren met dit werk op de Kerstmarkt in Lage. Het gaat niet om geld te verdienen, maar gewoon om de mensen een plezier te doen en zelf met je hobby bezig te zijn,” aldus Dirk Lammersma.
Dirk’s glasatelier
Het glas in lood bleef bij Dirk Lammersma in beeld. Hij noemde ‘zijn bedrijfje’ Dirk’s glasatelier. Het heeft geen enkel commercieel belang, maar daar maakt hij zijn werk, repareert hij glas in lood, en creëert hij zijn ontwerpen. Als lid van de Protestantse kerk in Ootmarsum zag Dirk de glas in lood ramen aan de muren hangen en die waren dus letterlijk uit het lood. “Ik zag het niet alleen, maar ook de koster en Kerkenraadsleden. Sommigen waren echt 1,5 centimeter uit het lood en dus moest er wat mee gebeuren om het niet te laten afknappen, waardoor zo’n raam in scherven kan vallen en dus verloren gaat. Ik heb aangeboden om deze ramen te restaureren. En dat is best een heel intensief werk. De ogen op de bovenste hoeken moeten eraf, je moet het lood doorzagen en het profiel eruit halen. En dan ga je de hoeken verstevigen, het kapotte glas vervangen.”
Emmers vol geduld
Het werken aan de glas in lood ramen van de Protestantse kerk kostte veel tijd, maar Dirk Lammersma haalde er veel voldoening uit. “Het vergt emmers vol geduld, maar gelukkig heb ik daar geen moeite mee. Ik hou niet van stress en dus kan ik ook afstand nemen. Het is chirurgisch werken. Dat betekent ook intensief, en dan moet je af en toe gas terugnemen. Het werk aan de kant leggen om later met nieuwe energie weer aan de slag te gaan. Je moet het glas kapot slaan, alle glasresten en kit verwijderen. Vervolgens maak je nieuw glas en ik vind dat deze glas in lood ramen antiek mond geblazen glas verdienden. Dat nieuwe glas heb ik er in verwerkt. Alles op maat gesneden en in de juiste vorm gemaakt. Daarna breng je het glas op de goede plek en klap je het lood naar binnen om vervolgens te solderen op die plekken waar het stevigheid nodig heeft. Ik ben afgebleven van de gebrandschilderde Bijbelse figuren, want dat is niet te vervangen. Op het moment dat de ramen klaar waren bracht ik ze naar Martin Koster, die de profielen verder gemaakt heeft. Het grappige is dat ik op 19 juli 2018 ben begonnen met de restauratie van de ramen en op 19 juli 2019 hebben we het laatste glas in lood raam terug gehangen in de kerk. Dat vind ik mooi en daar kan ik intens van genieten. Met recht een glazenier in hart en nieren, omdat dit een passie van me is geworden waar ik heel erg van geniet,” besluit Dirk Lammersma.
Foto’s Hanneke Spermon
Foto’s galerij: Dirks’glasatelier Lage
