Het wordt een mooie, bijzondere combinatie, want op zondag 14 april is er Fashion Sunday in Ootmarsum. De plaatselijke kleding – en schoenenzaken laten dan de laatste mode zien van hun voorjaars – en zomercollectie. In de r.-k. kerk Simon en Judas worden op die dag prachtige oude kerkgewaden geëxposeerd. Het leek de pastoraatsgroep en locatieraad een goed idee om juist op deze Fashion Sunday bezoekers kazuifels, koorgewaden, stola’s en alben (onderkleden) te laten zien.
Wat combineert deze tentoonstelling met Fashion Sunday?
Veel antieke kerkelijke gewaden zijn gemaakt van verknipte damesjaponnen. Rijke, adellijke vrouwen schonken hun mooiste baljurken aan de pastoor in ruil voor een gebed of specifiek voor haar zielenheil. In voorbereiding op de tentoonstelling ‘Fashion for God’ schreef Els de Baan een artikel met als titel ‘Van baljurk tot kerkgewaad’. De kerkelijke textiele stukken, de paramenten, werden vanaf het begin van de zeventiende eeuw veelal gemaakt door vrouwelijke kloosterlingen, begijnen, ‘geestelijke maagden’ en adellijke en welgestelde katholieke dames. En zij drukten hun vrouwelijk stempel nog eens extra op deze gewaden.
Van het één….
“Een verzoek van de ‘Heemkunde oale gemeente Weersel’ deed ons denken aan een moment van een maand geleden,” vertelt Jan Bank, lid van de Locatieraad. “Op zoek naar iets, trok ik een kastdeur in het parochiecentrum open. Een geur van mottenballen kwam ons tegemoet. Na het ‘overleven’ van deze geur zagen we een kast vol kleding. Toen ik een kleerhanger uit de kast haalde, had ik een prachtig oud kazuifel in mijn handen. Na een aantal volgende grepen zagen we een stuk of zes oude kazuifels, een koormantel en bijbehorende stola’s en alben. Te mooi om weg te doen en te oud om nog te dragen… maar om ze alleen in de kast te laten hangen?”
De vraag van de Weerselose Heemkunde zorgde er voor dat de pastoraatsgroep en de locatieraad in het verleden doken en met het openen van deze kast op het idee kwamen om dit te exposeren. Dat is trouwens niet voor het eerst dat deze kazuifels in de r.-k. kerk te zien zijn. In 2007 werd er opnieuw een restauratie afgerond. “Bij naspeuringen in de archieven werd bij toeval een document aangetroffen, waarin stond dat er in 1935 twee kazuifels in bruikleen waren gegeven aan het Catharijneconvent in Utrecht; het kerkelijk museum van Nederland. Frans Swennenhuis, die de festiviteiten rondom deze restauratie coördineerde, schreef een brief naar het Catharijneconvent met de vraag of de kazuifels terug konden naar Ootmarsum. Dat bleek geen probleem en Swennenhuis bedacht zich geen moment en sprong in de auto om te op te halen. Maar toen hij de kazuifels in de auto legde, kreeg hij bijna spijt. Ze vielen hem echt tegen en het oogde als een paar hele simpele gewaden. In Ootmarsum en in het volle licht reageerde hij heel anders. In zijn ogen en die van de toenmalige koster Jan Oude Vrielink bleken het toch ware kunstwerken te zijn. Opmerkelijk is dat in één van de twee kazuifels het wapen van ene familie Van Rheede terug te vinden is. Deze familie bewoonde het kasteel Satersloh in Saasveld. Toen dat kasteel in 1818 werd afgebroken kwam het kazuifel in Ootmarsum terecht. Op het andere – groene – kazuifel prijkt heel prominent een oog. Het alziend oog van God. Met dit oog op de achterkant van het kazuifel wordt gesuggereerd dat God alles zag ook al had de priester het kerkvolk de rug toegekeerd. In die tijd stond de priester tijdens de mis altijd met de rug naar het volk. Het zijn bijzondere herinneringen aan de tijden van vroeger in de katholieke kerken. Het tonen van deze oude gewaden is een mooie aanvulling op de bezichtiging van de oude koormantel uit 1749, die in volle glorie is te zien in de vitrine achter in de kerk,” besluit Jan Bank. Dus kom vooral zelf kijken naar wat wij uit de kast en laden van onze pastorie hebben gehaald. Op zondag 14 april, tijdens Fashion Sunday hangen onze mooiste kazuifels voor jullie in de Simon en Judaskerk. Bewonderenswaardig!”
