Op 11 december besluit de gemeenteraad van Enschede over de komst van Hornbach. En dat, terwijl er geen sprake is van regio brede afstemming, en de gemeente nog bezig is om beleid ten aanzien van schaalvergroting en branchevervaging in de detailhandel uit te werken. Dat is het paard achter de wagen spannen, zo stellen zittende ondernemers. Winkeliers en vastgoedeigenaren vrezen Franse toestanden in Twente.
De consument koopt in toenemende mate online. Om binnensteden aantrekkelijk te houden, moeten gemeenten keuzes maken in hun detailhandelsbeleid. In de landelijke Retailagenda is afgesproken om de bestaande winkelstructuur te saneren, en het verkoop-oppervlak met 20 % terug te brengen. Maar in Twente wordt alleen maar bijgebouwd, en dan ook nog buiten de bestaande winkelgebieden.
In Twente is nu al 50 % meer detailhandel buiten de stad gebouwd, en met de huidige plannen voor nieuwe weidewinkels wordt dat effect alleen maar groter. Dat gaat uiteindelijk ten koste van bestaande winkelgebieden, zo vrezen veel Twentse winkeliers en vastgoedeigenaren.
Regionale afstemming
Annemieke Stallaert van de BelangenAlliantie Detailhandel Twente: ‘Keer op keer beloven regiogemeenten dat ze de ontwikkeling van perifere detailhandelslocaties op elkaar afstemmen. Maar in de praktijk gebeurt juist het tegenovergestelde. Almelo, Hengelo en Enschede rekenen zich rijk en bouwen ieder hun eigen woonboulevard en megawinkels. Alsof dat op zichzelf staande ontwikkelingen zijn. Maar de consument kijkt naar het aanbod binnen een straal van 20 kilometer. Het aanbod in Hengelo heeft wel degelijk een aanzuigende werking op Enschede en Almelo, en vice versa. Het is waanzin dat er niet op regio brede schaal naar dit soort ontwikkelingen wordt gekeken.’
De Belangenalliantie heeft de leden van de gemeenteraad van Enschede dan ook opgeroepen om op 11 december geen besluit te nemen over de vestiging van Hornbach, maar zich aan te sluiten bij het onderzoek dat de Provincie Overijssel inmiddels is gestart naar de gevolgen van de vestiging van Hornbach in Almelo. Pas als je alle gevolgen van de komst van Hornbach naar Enschede én Almelo voor de Twentse ondernemers en de Twentse binnensteden in beeld hebt, kun je een verantwoord besluit nemen. Zeker van de grootste (centrum) gemeente in Twente mag verwacht worden dat zij oog hebben voor het belang van Twente.
Oneerlijke concurrentie
Ook in andere opzichten missen winkeliers en vastgoedeigenaren visie van de gemeenten. Bijvoorbeeld ten aanzien van branchevervaging (ook wel blurring genoemd) en ten aanzien van schaalvergroting. Kwalijk daarbij is dat de gemeenten daarbij een oneerlijk speelveld creëren: voor nieuwe winkels aan de randen van de steden wordt afgeweken van regels die in de binnenstad wel gelden. Stallaert: ‘In bestaande winkelgebieden gelden forse beperkingen ten aanzien van winkeloppervlak, en ten aanzien van de assortimentsopbouw. Een winkelier mag niet meer dan 10% branchevreemde artikelen voeren. In de nieuwe weidewinkels mag dat allemaal wel.’
De Belangenalliantie is niet per se tegen schaalvergroting en branchevervaging, maar dan moet die ruimte ook geboden worden aan zittende winkeliers. Deze oneerlijke concurrentie werkt anders alleen maar leegstand in bestaande winkelgebieden in de hand.