Lezing door geschiedkundige drs. Kok
Het schandaal van Ootmarsum speelt zich af tijdens en na de militaire keuring in maart 1816 . Hier worden een aantal soldaten, omgekomen in Rusland en Duitsland, tijdelijk weer tot leven gebracht. Deze oplichting is nu pas, na twee honderd jaar, aan de vergetelheid ontrukt. Op basis van uitgebreid archief onderzoek .heeft de geschiedkundige, drs.Kok, veel nieuwe wetenswaardigheden aan het licht weten te brengen. De heer Kok heeft geschiedenis gestudeerd en hoopt volgend jaar te promoveren op het onderwerp: “de invoer van de dienstplicht in Twente (1810-1818) Tijdens deze lezing zal hij ingaan op de lotgevallen van
de dienstplichtigen in met name het Kanton Ootmarsum. Zijn lezing wordt ondersteund door boeiende beelden.
Begin 1811 werd, direct na de annexatie van het Koninkrijk Holland, door Napoleon ook in ons land de dienstplicht ingevoerd. Bijna 60 Twentenaren geboren rond 1790 werden begin 1812 in het Franse beroepsleger geïntegreerd. Zij werden opgenomen in het 33ste Regiment lichte infanterie. Van hen zijn er een aantal naar Twente teruggekeerd. Verder zijn er een zestal in hospitalen overleden en een aantal gedeserteerd. De overigen, een dertigtal, trokken half juni Rusland binnen. Twee van de vier bataljons bereikten eind september Moskou maar moesten eind oktober toen de stad in lichterlaaie stond de terugtocht in bizarre winterse omstandigheden weer verlaten. In Smolensk kwamen de bataljons weer samen zij het dat ze al enorme verliezen hadden geleden door gevechten en weersomstandigheden. Nadat de stad Smolensk was verlaten kwam het regiment op 18 november 1812 in gevecht met de Russen en werd totaal vernietigd. In totaal waren er 28 Twentenaren bij het eindgevecht betrokken. Een aantal zijn krijgsgevangen gemaakt maar er zijn slechts 7 Nederlandse soldaten teruggekeerd. Er komen o.a. de volgende familienamen voor: Mensink, Steggink, Jansen, Damhuis, Spikker, Meijer, Boerrigter, Bodde, Haamberg en Meijers.
Negen van de geremplaçeerden kwamen uit Tubbergen en Ootmarsum, plaatsen bekend om hun antimilitaristische instelling. Een eerste gedachte is natuurlijk dat het hier gaat om een oplichtingszaak. Ambtenaren uit Ootmarsum gaven identiteitsbewijzen uit van personen waarvan ze dachten dat ze niet meer leefden. Dienstplichtigen uit Tubbergen en Ootmarsum werden door die ambtenaar duidelijk gemaakt dat als ze hem een kleine som geld gaven hij zou zorgen dat er een vervanger zou komen. Er waren altijd een schare ‘vreemdelingen” op de keuringsdag om een graantje mee te pikken. Enkele jongelieden bijvoorbeeld moesten alsnog opkomen, omdat een aantal van de remplaçanten al het hazenpad had gekozen. Het trieste was dat zij ook nog gelden aan de regering moesten betalen als compensatie van de gemaakte kosten. De jongens kwamen uit arme gezinnen die dachten dat ze door een koopje uit de dienst konden blijven.
De lezing wordt georganiseerd door Heemkunde Ootmarsum. Andere belangstellenden zijn tevens van harte welkom. Donderdag 17 Oktober, 20.00 uur Hotel van der Maas Ootmarsum.
