James DeMeo, Ph.D., studeerde de aard-, atmosferische en milieuwetenschappen aan de Florida International University en de University of Kansas, waar hij in 1986 zijn Ph.D. behaalde. Zijn gepubliceerde werken omvatten verschillende boeken, waaronder Saharasia. Dit omvangrijke, 465 pagina’s tellende boekwerk omvat de studie naar o.a. de herkomst van geweld. Hij stelt in zijn boek dat het van belang is dat ieder individu, die begaan is met de kwaliteit van het leven, zichzelf tenminste de volgende 10 vragen stelt.
1. Wat zijn de oorzaken en de ultieme bronnen van menselijk geweld en oorlog?
2. Waarom, terwijl iedereen praat over ‘wereldvrede’ en het ‘liefhebben van je naaste’ is er zo veel haat en moord op de wereld?
3. In een tijdperk waarin zoveel overdreven aandacht geschonken wordt aan seksualiteit waarom is er zoveel ellende en zo weinig liefde en waarom is ‘normaal’ seksueel gedrag zo vaak verborgen?
4. Waarom zijn er zoveel hypocritische politici en religieuze leiders en waarom zijn de meest religieuze naties vaak de meest gewelddadige?
5. Wat is de rol van politiek en religie, en van Jan Modaal, in de culturele dynamiek die gewelddadige gemeenschappen genereert.
6. Zijn mensen van oorsprong slecht, belast met een erfzonde en gewelddadige genen? Is geweld aangeleerd en zijn er mogelijk relaties met een traumatische jeugd?
7. Bestaan er vredelievende samenlevingen en hebben deze ooit bestaan?
8. Bestaat er een bestaansgrond voor overleveringen die vertellen dat er ooit op deze aarde vredelievende samenlevingen waren?
9. Zo ja, wie waren die gemeenschappen en waar bevonden deze zich?
10. Wat is er gebeurd op de planeet dat we ons als mensheid zo gewelddadig hebben ontwikkeld?
DeMeo stelt in Saharasia dat 4500 tot 5000 jaar geleden er veel meer vredelievendheid op deze planeet was dan nu het geval is. Uit zijn uitvoerige onderzoek, als geoloog, antropoloog en socioloog leidt hij af dat er in die lang vervlogen tijden veel meer bebossing was op planeet aarde. Vooral in de gebieden die we nu kennen als de Sahara en Oost Azië (vandaar de titel van het boek) waren destijds omvangrijke bossen, binnenmeren en rivieren en leefde de mens in vrede. Hij stelt dat er een relatie is tussen woestijn milieus en emotioneel gedrag met een overeenkomstige associatie tussen regenwoudgebieden met een meer vloeiend expressief emotioneel leven. Met andere woorden geeft hij aan dat geweld een specifieke plek en oorsprong heeft en dat geweld niet voortdurend deel heeft uitgemaakt van de menselijk bestaan.
“De oorsprong van geweld komt exact precies overeen met een periode van klimaatverandering; van relatieve natte condities en omstandigheden naar droge woestijn toestanden”. In die droge gebieden, waar voedsel en water verdween, ontstond de noodzaak van overleven met alle gevolgen van dien. Een van die gevolgen was de veranderingen van samenlevingen die matriarchaal (vrouwelijk) dominant waren naar de (mannelijke) patriarchale culturen. Matriarchale gemeenschappen zijn democratischer, op gelijkheid gebaseerd, seks-positief en vertonen weinig kenmerken van geweld. De meer patriarchale cultuur is meer op pijn en trauma gericht, vooral naar jongvolwassenen en kinderen, gedwongen huwelijken, beperken van vrijheden en het onderdrukken van vrouwen.
DeMeo schrijft tot in groot detail over de kenmerken, en vooral wat de verschillen zijn tussen de patriarchale en matriarchale groepen. Als we om ons heen kijken naar wat er gaande is in dit tijdsgewricht dan is het niet zo lastig te concluderen dat er van gelijkheid tussen de seksen nog steeds geen sprake is en dat we ons hoofdzakelijk in een door de man gedomineerde samenleving bevinden. Met alle gevolgen wat ellende en geweld betreft van dien. Plus dat de bron van geweld structureel in het midden oost lijkt te liggen.
Indien er aantoonbaar een relatie is tussen geweld en het gebrek aan bossen, dan ligt het toch voor de hand om als de wiederweerga te beginnen met de planeet groen te maken. Dorheid, droogte, kaalslag, grauwe desolaatheid is altijd geassocieerd met verschrikking, angst en dood. Groen, rivieren, watervallen, blauwe luchten, witte wolkjes, vogels, vissen en vlinders met leven!
Wordt het langzamerhand niet eens tijd dat we kiezen voor leven? Plus dat we als gevolg hiervan kiezen voor een balans tussen vrouwen en mannen; een perfect equilibrium tussen de beide seksen. Idealisme is het nieuwe Realisme.
James DeMeo. Saharasia. ISBN: 978-0980231649 www.saharasia.org
Column Frederick
