Investeer in een Leefbaar Platteland en versterk zo het sociaaleconomisch perspectief van inwoners. Die opdracht geven Provinciale Staten (PS) aan gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher. Hij krijgt groen licht op een investeringsvoorstel waarvoor 16 miljoen euro wordt vrijmaakt. Voorafgaand aan het besluit leefde het debat in de Staten op. Immers wat verstaan PS eigenlijk onder een leefbaar platteland? En in hoeverre draagt dit investeringsvoorstel DAAR aan bij? Dit bericht beschrijft hoe PS tot een besluit kwamen.
Leefbaar Platteland
Het Investeringsvoorstel Leefbaar Platteland dat Gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher met portefeuille Leefbaar Platteland aan PS voorlegt, vraagt om de komende vier jaar 16 miljoen euro te investeren in het versterken van het platteland. Doel is om samen met inwoners en andere partners, zoals ondernemers en medeoverheden, te werken aan toekomstbestendige oplossingen om een leefbaar platteland te realiseren.
Statencommissie aan zet
Statenleden bespraken op woensdag 10 april in de vergadering van de Statencommissie Cultuur en Sociaal het investeringsvoorstel Leefbaar Platteland. Behalve de Statenleden was ook gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher aanwezig. Tijdens de Statencommissievergaderingen nemen Statenleden geen besluiten over voorstellen van Gedeputeerde Staten (GS). Doel van de bijeenkomst is om inhoudelijk het voorstel helder te krijgen. Na opening van de vergadering kreeg Susan Annink, voorzitter van Dorpsraad Bruisend Beckum, vijf minuten het woord. Deze inspreker vertelde over haar woonplaats Beckum, een dorp nabij Hengelo. Hier staat de leefbaarheid onder druk door vergrijzing en vertrekkende jongeren. Er zitten minder dan 60 leerlingen op de basisschool en sportverenigingen zagen het ledental slinken. In 2020 stelde de gemeente Hengelo een programma op om de leefbaarheid te versterken. Zo kwamen er plannen voor een multifunctionele accommodatie, waar bewoners sporten en elkaar kunnen ontmoeten. Gemeente en dorpsraad willen binnen 10 jaar 130 woningen bouwen voor starters. De provincie Overijssel tekende op 14 februari met de gemeente Hengelo en de dorpsraad Beckum een intentieovereenkomst, om de leefbaarheid te versterken. Annink omschreef Beckum als een voorbeeld van hoe investeren in leefbaarheid kleine gemeenschappen vooruit kan helpen. Zij vroeg daarom steun voor het investeringsvoorstel. Ook nodigde zij PS uit om Beckum te bezoeken. Aansluitend beantwoordde Annink vragen van leden van de Statencommissie Cultuur en Sociaal.
Is 16 miljoen genoeg?
In twee termijnen namen de leden van de Statencommissie Cultuur en Sociaal het investeringsvoorstel Leefbaar Platteland onder de loep. In de eerste termijn kreeg gedeputeerde Ten Bolscher inhoudelijke vragen voorgelegd. Zo vroegen de Statencommissieleden onder meer naar de betaalbaarheid. Is 16 miljoen euro wel genoeg? Maar ook: Hoe informeer en betrek je inwoners bij deze plannen? Gedeputeerde Ten Bolscher benadrukte dat het geld vooral is bedoeld om plannen van kleine kernen aan te jagen. Daar waar nodig denkt de provincie Overijssel mee over hoe er elders geld kan worden gevonden, bijvoorbeeld voor een multifunctionele accommodatie. En wat betreft communicatie naar inwoners ziet Ten Bolscher een belangrijke taak voor gemeenten weggelegd als eerste contactpunt.
Wat is Leefbaar Platteland?
In de tweede termijn van de Statencommissievergadering gingen de Statencommissieleden met elkaar het gesprek aan over de vraag wat zij nu verstaan onder Leefbaar Platteland en in hoeverre inwoners de vrijheid hebben om zelf met eigen initiatieven te komen. Immers het investeringsvoorstel benoemt binnen het Plattelandsbeleid zes aandachtsgebieden: Voldoende bereikbare voorzieningen, blijven wonen in je dorp, versterken lokale economie, Noaberschap, gezonde leefomgeving en duurzaamheid. Beperk je inwoners dan niet te veel? En wat verstaan fracties zelf onder Leefbaar Platteland? De tweede termijn maakte duidelijk dat de aanwezige Statencommissieleden hier nog graag op door wilden spreken met elkaar. De Statencommissieleden besloten dit debat verder te voeren in de Provinciale Statenvergadering van 24 april, voordat er over het Investeringsvoorstel Leefbaar Platteland kan worden gestemd.
Moties en amendementen in de Statenvergadering
Het investeringsvoorstel stond als vijfde punt op de agenda van de Provinciale Statenvergadering. Verschillende Statenfracties kondigden in aanloop naar de Statenvergadering moties en amendementen aan. Moties zijn verzoeken van PS aan GS om iets te doen of na te laten. Een amendement vraagt om aanpassing van het investeringsvoorstel. Vooraf aangekondigde moties en amendementen kunnen door Statenleden tussentijds worden ingetrokken. Bijvoorbeeld omdat de gedeputeerde een toezegging doet, daaronder verstaan we een belofte om iets te doen of na te laten. Zo’n belofte kan een motie of amendement overbodig maken. Hieronder staan de vooraf aangekondigde ingebrachte moties en amendementen.
Amendementen:
- FVD: Investering in uitvoering. Het amendement wil dat (een deel van) de 12 miljoen euro die voor de gebiedseigen subsidiemogelijkheden is gereserveerd mogelijk ook besteed kan worden aan plannen die al klaar liggen voor uitvoering.
- D66: Heldere criteria subsidievoorwaarden Leefbaar Platteland. Het amendement stelt dat er criteria missen voor het toekennen van subsidie aan bewonersinitiatieven en komt met suggesties voor criteria.
Toezeggingen en intrekkingen
Gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher achtte de amendementen overbodig en meende dat het Statenvoorstel voldoende duidelijkheid op deze punten bood. Statenleden vroegen hier op door. Zo vroeg D66 om meer aandacht voor het beter betrekken van jongeren bij het beleid voor Leefbaar Platteland. In tweede termijn gaf D66 het amendement te handhaven. FvD was overtuigd door het betoog van de gedeputeerde en trok het eigen amendement in. D66 hield naar eigen zeggen moties achter de hand, maar bracht deze uiteindelijk niet in.
Stemmen en stemverklaringen
Statenleden stemden aan het eind van de Statenvergadering over Statenvoorstellen en dus ook over dit investeringsvoorstel. Allereerst werd er gestemd over het overgebleven amendement. Vervolgens kwam het investeringsvoorstel in stemming. Amendementen en investeringsvoorstel worden aangenomen als een meerderheid van de Statenleden deze steunt. Onder een meerderheid wordt verstaan de helft + 1 van de aanwezige 46 Statenleden. Één Statenlid was afwezig. Zie hieronder de uitslag:
Amendementen:
• FVD: Investering in uitvoering. INGETROKKEN
• D66 e.a.: Heldere criteria subsidievoorwaarden Leefbaar Platteland. VERWORPEN met 7 stemmen voor en 38 stemmen tegen.
Nadat duidelijk werd hoe er over de moties en amendementen is gestemd, brachten PS het gehele investeringsvoorstel met in acht name van de aangenomen moties en amendementen in stemming. Uiteindelijk is het investeringsvoorstel AANGENOMEN met 39 stemmen voor en 7 stemmen tegen.
