Het legaliseren van PAS-melders is een verantwoordelijkheid van het Rijk, zoals de vorige minister van LNV heeft toegezegd. Er is echter nog geen concreet zicht op invulling van die taak en dus gaat de provincie Overijssel zelf de helpende hand bieden. De provincie Overijssel is bereid vergaande maatregelen te nemen om PAS-melders te legaliseren en zo een einde te maken aan de soms grote onzekerheid, waarin deze veelal agrarische ondernemers sinds 2019 verkeren. Om legalisering mogelijk te maken leggen Gedeputeerde Staten daartoe een voorstel aan Provinciale Staten voor.
Te goeder trouw
Het ‘oplossen’ van de schrijnende situatie van PAS-melders, veelal ondernemers die in 2019 te goeder trouw een melding deden met betrekking tot hun stikstofuitstoot, kan grofweg op twee manieren. Enerzijds kan beperkte aanpassing van de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld door een kleine reductie van het aantal stuks vee, ervoor zorgen dat de betreffende ondernemer binnen de geldende vergunning blijft. Dit is een maatwerk aanpak in goed overleg met de betreffende ondernemer. Het grootste deel van de PAS-melders is echter alleen geholpen met een nieuwe vergunning, waarvoor stikstofruimte nodig is. Gedeputeerde Staten zijn bereid om ingrijpende maatregelen te nemen om dit mogelijk te maken en zullen dat de minister aanbieden.
25 miljoen
Gedeputeerde Staten vragen in een voorstel aan Provinciale Staten om 25 miljoen euro beschikbaar te stellen om de problematiek bij PAS-melders op te lossen. Met dat geld wil het enerzijds stikstofruimte ‘uit de markt halen’ door opkoop en in een doelenbank voor de PAS-melders te stoppen. Hiervoor wordt 15 miljoen euro begroot. Daarnaast wordt 10 miljoen euro gevraagd om ‘bronmaatregelen’ mogelijk te kunnen maken, zoals subsidie voor technische innovaties.
Opkoop stikstofruimte
Overijssel gaat stikstofruimte uit de markt halen door hiervoor een eigen regeling open te stellen en vervolgens stikstofrechten op te kopen (en vervolgens de vergunning daarop aan te passen). De provincie koopt geen grond of opstallen, maar enkel stikstofruimte.
Tijdelijke regeling
Indien Provinciale Staten met het voorstel instemmen zal de provincie een tijdelijk regeling ontwikkelen en openstellen met een vooraf duidelijk financieel plafond en mogelijk in tranches. Overijssel gaat eenmalig betalen voor de stikstofruimte van (zowel agrarische als niet-agrarische) bedrijven die vrijwillig willen stoppen of afbouwen, maar hun grond en opstallen willen behouden. De vergunningen worden dan naar evenredigheid ingetrokken. De regeling gaat lopen naast de landelijke bronmaatregelen.
Bronmaatregelen
Om vergunningverlening mogelijk te maken, kijkt Overijssel allereerst uit naar de Kamerbrief van de Minister van Natuur en Stikstof, die voor 10 juni is aangekondigd. Wanneer de inhoud van deze brief onvoldoende zekerheid biedt voor PAS-melders om gelegaliseerd te worden, dan zal de provincie Overijssel zelf maatregelen treffen. Het gaat om ‘bronmaatregelen’ die gaan gelden voor alle sectoren waarmee behoud van natuurwaarden kan worden gegarandeerd. Een voorbeeld van een bronmaatregel kan bijvoorbeeld technische innovatie zijn. Dergelijke bronmaatregelen kunnen ingrijpend zijn, maar deze zijn noodzakelijk omdat na de legalisatie de betreffende bedrijven niet opnieuw in juridische onzekerheid terecht mogen komen. Gedeputeerde Staten zijn van mening dat het de hoogste tijd is om voortvarend door te pakken na drie jaar van afwachten door de gezamenlijke overheden.