Het tempo is eruit voor de energietransitie op land. Dat is zonde want zonne- en windenergie op land kunnen juist nu helpen om stroom te produceren waar hij nodig is, ondanks het volle elektriciteitsnet. Daarom heeft duurzame opwek op land dringend ruimte nodig. Dit constateren de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), Holland Solar, Energie-Nederland en NedZero in reactie op de ‘foto’ van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES).
Vandaag heeft het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES) de halfjaarlijkse ‘foto’ gepubliceerd. Deze foto geeft een landelijk beeld van waar de dertig energieregio’s staan op weg naar 2030, inclusief vooruitblik. Zonne- en windenergie zijn de afgelopen jaren spectaculair gegroeid. Mede hierdoor is de helft van de Nederlandse elektriciteit al hernieuwbaar. Zonne- en windenergie kan netcongestie omzeilen als het wordt opgewekt in de buurt van vraag naar elektriciteit en hierdoor een oplossing bieden voor ondernemers, die willen uitbreiden of verduurzamen, voor de bouw van woonwijken, voor meer energieonafhankelijkheid en om onze klimaatdoelen te halen.
Twijfel bij haalbaarheid doelen terwijl versnelling noodzakelijk is
Het NP RES laat zien dat het opwekken van 35 TWh duurzame energie op land in 2030 haalbaar is, maar het streefdoel van 55 TWh buiten beeld raakt. De 35 TWh-doelstelling is een minimale eis uit het Klimaatakkoord – we hebben nog veel meer duurzame opwek op land nodig om onze bedrijven en huishoudens in de toekomst van stroom te kunnen voorzien. In specifieke gevallen kunnen extra windmolens of zonneparken netcongestie verminderen en bedrijven en huishoudens een oplossing bieden, die niet op het elektriciteitsnet aangesloten kunnen worden. Voor het realiseren van de Nederlandse klimaatdoelen is het nodig dat opwek van wind op land richting 2050 verdubbelt en opwek van zon op land verdrievoudigt, zoals vastgelegd in het Nationaal Plan Energiesysteem. Deze ambitie is overgenomen in het Klimaatplan. Met het huidige beleid voldoen we daarnaast niet aan de Europese verplichting van 39 procent hernieuwbare energie in 2030, zo bleek eerder dit jaar uit de Klimaat- en Energieverkenning. Het is zorgwekkend dat we dichter bij de deadline komen en verder van het doel, juist nu versnelling geboden is.
Ontwikkelaars van duurzame energieprojecten in zwaar weer door stapeling factoren
We zien een flinke terugloop in projecten, met als gevolg dat Nederlandse projectontwikkelaars voor zonne- en windenergie uit Nederland vertrekken of zelfs failliet gaan. Onlangs stootte bijvoorbeeld Statkraft de ontwikkeling van wind op land, grootschalige zonneparken en energieopslag in Nederland af. Daarnaast stranden projecten soms al in de ontwikkelfase en gaan bestaande energieparken failliet.
Het is noodzakelijk dat overheden de vraag naar stroom en flexibiliteit stimuleren. Andere is ook een belangrijke oorzaak, die duurzame opwek op land tot stilstand brengen, de onzekerheid over een stabiel beleid, lange doorlooptijden, een krappe business care en netcongestie. Deze optelsom maakt het investeringsklimaat onzeker. De oproep van deze partijen is dan ook duidelijk. Zij vragen de landelijke, provinciale en lokale overheden op om geen belemmeringen op te werpen voor de energietransitie. De spagaat, waarin overheden verkeren, is dat ze ook andere belangen ‘moeten dienen’. Dat blijft een overloze discussie, want je doet het nooit goed voor iedereen. Het NVDE, Holland Solar, NedZero en Energie-Nederland vragen met klem om het versnellen van de uitvoering van projecten voor de energietransitie, het stimuleren van duurzaam opwekken en het realiseren van een robuuste energie-infrastructuur. Wie hierover meer wil weten bezoek dan deze website: www.nvde.nl
