Het was toch allemaal heel bijzonder om het 60-jarig bestaan van het Siepelhangen mee te maken. Het is natuurlijk niet echt een carnavalsjubileum, maar zeker waard om het te vieren. Het was ook een mooie gelegenheid om deze traditie aan te melden als cultureel Immaterieel Erfgoed. Het carnaval in Noordoost Twente hoort al tot dit Erfgoed en waarom niet deze 60-jarige traditie onder de aandacht te brengen.
In 1965 begonnen met een ‘rebelse’ groep, die bij bloemist Wim Polman een Siepel plantten om er voor te zorgen dat meerdere generaties daar van konden profiteren. Het vermeerderen van… Dat heeft geleid tot een unieke traditie, want ieder jaar weer zijn er vele rijgsters en hangers actief om deze traditie jaarlijks nieuw leven in te blazen. Een bijzonder gebeuren dat zorgt voor saamhorigheid en noaberschap. Tijdens een bijzondere gebeurtenis in het Heemhuis gaf de nieuwbakken voorzitter Rob van de Bunt zijn visitekaartje af door met een bijzondere speech aandacht te besteden aan deze meer dan bijzondere traditie. Zijn speech om deze traditie onderdeel te maken van het Immaterieel Erfgoed spreekt tot de verbeelding. Het zal niet allemaal ‘uniek Twents’ zijn, maar woorden vanuit het hart zeggen meer dan genoeg. Woorden om niet meer te vergeten…Hieronder de Siepelwoorden van de nieuwbakken president van de Othmarridders Rob van de Bunt.!!!
Siepelhangen in de race voor Immaterieel Erfgoed
“Wanneer Halloween en black Friday ’n oal’n roop met leuge weure overschreeuwt, dan wet wie met mekaar daw de kop d’r bie mot hoal’n. Tradities bint kostbaar en ok kwetsbaar, veur de onwettende een onderwerp om oawer te neul’n, veur de ander ’n geveul van vertouwen en gemoedelijkheid. ’n Traditie klaagt nich ait verslonsd of verknooid, maar wat eenmoal vot is komt nig wier. Wie könt tradities nig bescherm’n deur ze achter glas te zett’n of deur ze nig te broek’n. Tradities blieft bestoan deurdat wie leu ze in ere hoalt en ze met mekaar blieft vieren en d’r met mekaar veur stoat. Doarveur hebt wie zinnige leu neudig, verenigingen, ’n gemeenschap, ’n klook’n burgervaa, ’n wakkere stadsprins en veural mekaar.
Een stadje vol tradities
Oatmöscche steet wat dat betreft bekent om ziene tradities. De poasboake en ziene poaskeals, de siepelemaárkt , de carnaval en doar oawer hen nog ‘s ziene gastvrijheid. Gastvrijheid is leu met te loaten geniet’n van oonze rieke tradities, Met te laoten veul’n hoe ‘dat is en vertell’n waorum het zo is. Gastvrijheid is zeker nig ze deur vrömden te loaten verknooi’n of veroordeel’n . Loat wie dat verschil met mekaar good helder hoald’n.
De vaa met zien jong op de nek. He zöt dat het kearlke ’n paar peppernött’n van sinterkloas kreg. De vaa wet dan precies wat zien jong veult, want hij zat vrogger op d’n zelfde stie bie ziene vaa. Precies dan, wet hij wat zien eegn vaa op dat moment hef veult. Dat is de kracht van ’n gebroek. Tradities geft oons richting, geluk, dudelijkheid, verbondenheid en deepgang zonder daj d’r tevöl wöre aan mot besteed’n.
Tradities zijn vaak simpel maar zo waardevol
‘t Is gewoon zo as tis en het blif zo ats het is. Tradities maakt wel ai bint, mer zorgt d’r ok veur daj mekaar begriept, mekaar half stoat en’t met mekaar good hebt hoe verschillend ai mangs ok bint.
De neiermoodse flantuten generatie hef de mond vol van “holistische samenwerkingsverbanden, boardroom alignment, en intergrale groepsintegratie”.
Wie leu hebt a eeuwen het woord ‘te hoap, en noaberschap. Doar is alles met zegt en regelt. Tradities wordt mangs seen as oalerwets en ’t tegeoawergestelde van de veuroetgang seen.
Tiedloze kern
Mer leu, geleuf mie, nen oaln eik umdoon um ’n conifeer werum te plaant’n hef niks met veuroetgang te maak’n, mer hef alleen met dölligheid oet te staon. Dat wil nig zegg’n dat wie nig um ons hen kiekt en dat tradities mangs ietskes met de tied met evolueert. Maer n’n echte traditie hef ’n tiedlooz’n kern. Nig iedere boom dej plant wordt nen kroezeboom en nig alles wai een paar joar achter mekaar doot wordt n’n traditie of gebroek. Het bint vaak de simpele dingen die de leu bie mekaar brengt .
Steurige kearls
Zo waar’n d’r ’n paar steurige kearls, die 60 joar ledd’n ’n siepel heb’t plaant. Den siepel plaant’n hef d’r veur zorgt dat wie noe met mekaar ’n hele speciale traditietraditie hebt. Het siepelhang’n. In het meest duuster van de nacht sloept n span van siepelhangers deur de stad om alle inwoners ’n symbolische groet te breng’n. De leu in Oatmöscche wet dat het carnaval weer an steet. De siepelhangers, de riegers en alle leu derum hen bint de bewaker van disse traditie het siepel hangen. Ok leu die oet Oatmöscchee bint vot trokk’n roekt tot wiet achter de provinciegrenzen de siepellocht. Het is de kracht van het gebroek dat ze veur dizze nacht terug komtnoar de geboortegroond. Veur het machtige geveul om den siepel an de deur te hang’n. Het geveul dai alle huze in de stroat ’n carnavalszéégn mait geven.
Breed gedragen
Bie draag’n an de traditie is ok an de andere kaant. ‘n Harde worst en ‘n fles foezel bie de deur hebb’n stoan is zeker ok ‘n traditie. Sommige leu haalt de siepel helden zölfs bin’n veur ‘n warme gehaktbal en een koald pilsje. Dat ondersteunt de siepelhangers, die zich alle joar’n deur de donkere koale nacht kleit. Dit deel van de traditie wordt zelfs deur zelfbeneumde authentieke Ootmarsummers mangs schromelijk vergetten. Oonze tradities bint ’n erfenis van leu die oons bint veurgoan en meestal nig meer oonder oons bint, wie onderhaolt het, broekt het, geneet d’r van en geft het weer deur.
Van dizze arfenis kunt wie niks van koop’n maer gelukkig, het kan d’r ook geneen verkoop’n. In geld ist niks weerd, maar better zegt het is onbetaalbaar. Het is Immaterieel erfgoed. Mear nig zomaar. Het is officieel bekleunk’n met ’n certificaat en handtekening. De UNESCO Conventie ter Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed hef ’t Carnaval erkent van Noordoost Twente. Dat is nog a wat!
Het is zo besunner, umdat carnaval leev’n brengt, het brengt oons te hoap in alle loagen en leftied’n, het bust oet mekaar van langlopende tradities, het is nich tastbaar maar wie hoalt het met beide haand’n sinds generaties vast. Dat doot wie met mekaar zo good dat UNESCO hier ziene zeeg’n oawer hef gev’n.
En noe zee ik oe met ’n alln deenk’n , wat koopt wie doar noe veur? Het is een teek’n dat de leu in mear ook boet’n noordoost Twente snapt en erkeent dat dit bezunner is en veur de toekomst beschermt moet wörd’n. Materiele ondersteuning om het immateriële te beschermen. Bescherming teeg’n commercieel misbroek en too-eigening. Dit helpt oons ’n groot’n stap wieder om ons erfgood in staand te hoaln.
Dus Dames en Heren riegt oe, vernenigd oe, en kom te hoap. Hoalt ooze siepelhang traditie in ere en te vererf ‘t an ooze keender.
Hoe bezunner is ‘t dat hier in Oatmössche iets begu’n is, deur nen span opsternoate zinnige kearls en dat is oetgreuit tot wat siepelshang’n noe is. Heupe met siepelriegers, siepelhangers verheugt zich ieder joar weer. Loat oos zo völ as möglijk geneet’n van dit erfgood. Hoalt ooze Siepelveurgangers in ere en stek de köp bie mekaar. Loat dit gebroek nig op de achtergrond geraak’n en hoalt het bewaard veur de toekomst. Loat oe leu zich vereenigen en ’n voest te loat’n zeen om dit gebroek ok tot Immaterieel erfgood te maak’n.
Want laot wie eerlek ween, en laot ik hier met besloet’n.
Oatmössche joa, zo’n Stad is d’r mer 1 !
