Met hart en ziel is Hans Bolscher betrokken bij het geweldige initiatief om Stolpersteine in Ootmarsum en Denekamp te plaatsen. Deze ‘struikelstenen’ markeren de plek waar in de Tweede Wereldoorlog Joden zijn weggevoerd. Tien Joodse stadgenoten zijn in Ootmarsum uit hun huizen gehaald en nooit meer teruggekomen. Alleen Siegmund ten Brink wist onder te duiken en hij wist de verschrikkingen van deze oorlog te overleven. Ook in Denekamp, dat in de oorlog zelfs nog een synagoge kende, verdwenen 56 Joden. “Deze weggevoerde Joden mogen niet vergeten worden,” is de stellige overtuiging van Hans Bolscher. Samen met Angelin Morsink, de initiatiefnemer, Agnes ten Dam en Carla Severijn is er een werkgroep opgericht ‘Stolpersteine Dinkelland’.

Foto werkgroep (via Hans Bolscher)

Eén van de aanleidingen van het oprichten van deze werkgroep is een bijzonder  jeugdverhaal van de vader van Angelin Morsink. Vervolgens sprak ze burgemeester Cazemier tijdens een herdenking bij het Joodse monument en toen kreeg het idee steeds meer vorm. De burgervader opperde het idee om niet alleen in Denekamp, maar in geheel Dinkelland Stolpersteine aan te brengen waar Joden hebben gewoond en zijn weggevoerd. Uiteindelijk bleek dat alleen in Denekamp en Ootmarsum afstammelingen van deze Joodse bevolkingsgroep woonden.

Een intrigerend verhaal
Angelin Morsink sprak op een avond met haar vader Bernard, inmiddels bijna 84,  over zijn jeugd. En met name over het plotselinge verdwijnen van zijn buurjongen Herman Suskind.

Kom vanavond met verhalen…….
“Soms zijn er van die avonden dat je in gesprek raakt met je ouders en om de één of andere gebeurtenis of de tijd van het jaar doet het gesprek dan gaan over het verleden.
Zo ook enige tijd geleden. Het gesprek ging over de jeugd van mijn vader. Hij woonde in Denekamp, midden in het dorp. Eén van zijn buurjongens was Herman Suskind. Hoewel Herman jonger was, speelde mijn vader toch vaak met hem. Misschien kwam dat ook doordat mijn vader de jongste telg was uit een groot gezin.

Ik vroeg mijn vader wat hij zich herinnerde van die tijd. Hij vertelde hoe hij had gezien dat de Joden werden weggevoerd, de eersten uit hun huizen werden gehaald. Hoe angstig zij waren en hoe duidelijk ze waren over hun toekomst….. we komen niet terug.

Terwijl mijn vader vertelde voelde ik de angst en de pijn van deze mannen, die hun gezin achter zich moesten laten. Ze hadden nog kunnen vluchten, maar geloofden zij dat het einde echt nabij zou zijn voor hen? Ondanks alles vertrouwden ze er op dat het voor hen wel goed zou komen. Maar toen dan toch de politie kwam……

Hoe onvoorstelbaar dat er van de Joodse gemeenschappen in Ootmarsum en Denekamp niemand is teruggekeerd?! Slechts een enkeling overleefde de oorlog, moedig genoeg om te vluchten tijdens de deportatie.
Mijn vader kon het zich nog levendig voor de geest halen, als de dag van gisteren. En ik…. wat weet ik? Ja, de verhalen ken ik wel een beetje…. Mijn vader is bijna 84 en met zijn generatie zullen de mensen verdwijnen die ons verhalen kunnen vertellen. Die weten hoe het was. En langzaam raakt het in de vergetelheid? Vergeten we dan uiteindelijk allen die eens deel uitmaakten van ons? Is het niet onze taak om ons verleden door te geven, in de hoop op een betere toekomst? Maar hoe kunnen we doorgeven als we vergeten…..?  Door het plaatsen van zogeheten  Stolpersteine (struikelstenen) worden we er blijvend aan herinnerd wáár onze voormalige Joodse dorps – en stadsgenoten (gemeentegenoten), slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, hebben gewoond,” vertelt Angelin Morsink.

Ván Dinkellanders, vóór Dinkellanders
“Dat is ons motto en daarom hebben wij als werkgroep ook uw steun en hulp nodig. We weten dat in onze huidige gemeente Dinkelland er zowel in Ootmarsum als ook in Denekamp veel Joden hebben gewoond en omdat het een project betreft ván Dinkellanders vóór Dinkellanders kunnen we ons voorstellen dat personen, verenigingen, scholen, families, bedrijven enz. uit heel Dinkelland, de mogelijkheid krijgen om één of meerdere Stolpersteine te adopteren.  In Dinkelland zullen in totaal 67 stenen (11 in Ootmarsum en 56 in Denekamp) geplaatst worden bij de panden waar deze mensen vroeger woonden.  We hopen in u mensen te vinden, die zich, net als wij, verbonden voelen met deze oorlogsslachtoffers en hun steentje willen bijdragen om niet te vergeten.

Hoe kun u meedoen?
Om één of meerdere Stolpersteine te adopteren, of een financiële bijdrage te leveren kunt u  geld overmaken op rek.nr NL92RABO0140148655 t.n.v. de Ben Morshuisstichting onder vermelding van Stolpersteine Dinkelland. Alle bedragen zijn welkom
Wilt u een Stolperstein voor een bepaald persoon of gezin? Vermeld dan tevens die naam. U ontvangt bij sponsoring van één of meerdere Stolpersteine van ons een certificaat.  De kosten voor 1 Stolperstein bedragen €150,-  .  Wilt u meer weten, kijk dan eens op de website: www.stolpersteine.com of neem contact op met één van ons:

Angelin Morsink         a.morsink@carmelhengelo.nl           0541-   354562
Agnes ten Dam           agnestendam@hotmail.com             0541-   221263
Hans Bolscher            hansbolscher@gmail.com                 0541-   292900
Carla Severijn                         carla@severijn.nl                               0541 –  350827

Kunstenaar Gunter Demnig
Stolpersteine is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (1947, Berlijn). Hij brengt gedenktekens aan op het trottoir voor de huizen van mensen, die door de nazi’s verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord gedreven zijn. Deze Stolpersteine (letterlijk ‘struikelstenen’) herinneren onder andere aan Joden, Sinti en Roma, politieke gevangenen, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en gehandicapten. De kunstenaar noemt ze Stolpersteine omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst te kunnen lezen. Op de stenen zijn, in een messing plaatje, de naam, geboortedatum, deportatiedatum en plaats en datum van overlijden gestanst. De kleine stenen (10 x 10 cm) werden lange tijd alle door de kunstenaar zelf gemaakt en geplaatst.
Op 28 oktober komt de kunstenaar zelf naar Ootmarsum en Denekamp voor het plaatsen van de Stolpersteine.

Stolpersteine Ootmarsum
In Ootmarsum hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog op deze drie locaties Joden gewoond.

Huidig adres:  Walstraat 4 (oude praktijk dokter Dekkers)
Hier woonde
Mauritz ten Brink
geb. 27 januari 1872
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
Frederike ten Brink
geb. 13 juni 1907
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
Siegmund ten Brink
geb. 16 augustus 1905
ondergedoken maart 1943

Huidig adres: Grotestraat 20 (Makelaardij Keupink)

Hier woonde

Natan Dusseldorp
geb. 24 november 1905
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
Beatrice Justien Dusseldorp-de Jong
geb. 13 juli 1909
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
Abraham Jules Dusseldorp
geb. 24 december 1930
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
John Dusseldorp
geb.  4 augustus 1936
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Hier woonde
Jeanette Heertje-Sanders
geb. 10 juli 1874
vermoord 9 april 1943 in Sobibor

Huidig adres:  Molenstraat 59

Hier woonde
Bertha Roozendaal-Eichenwald
geb.  22 maart 1880
vermoord 9 april 1943 in Sobibor
Hier woonde
Ernst Roozendaal
geb. 22 december 1907
vermoord 25 januari 1943 in Auschwitz

Hier woonde
Jenny Roozendaal
geb. 24 januari 1909
vermoord 9 april 1943 Sobibor