Woensdagmorgen, oudejaarsdag, 9.00 uur.
De ochtendrust wordt wreed verstoord door een paar enorme knallen. Verschrikt stap ik uit mijn bed en kijk tussen de gordijnen door naar buiten. Daar zijn een paar jongens van een jaar of tien/twaalf oud bezig vuurwerk af te steken. Op de hoek van de straat halen ze vuurpijlen en kant- en-klare pakketten uit weekendtassen en rugzakken. De knallen zijn niet van de lucht en de keukenmeiden gillen door de straat. Het zijn geen jongetjes, die ik ken uit de buurt. Waarschijnlijk zijn ze uit hun eigen straat verjaagd door hun buren en nu komen ze mijn verlengde nachtrust verstoren. Wat doe je op zo’n moment ? Ingrijpen, met het risico dat ze onze ramen en brievenbus onder vuur nemen? De politie bellen ? Je zou verwachten, dat die door het lawaai zelf wel zou zijn gealarmeerd. Als na een uur het knallen ophoudt en de kruiddampen zijn opgetrokken, ligt de stoep en de halve straat bezaaid met rommel.
De jongens zijn in geen velden of wegen meer te bekennen. Nu de kust relatief veilig is , komt ook de jongere generatie bij ons uit de buurt zelf poolshoogte nemen, en begint opgewonden met het afsteken van legaal kindervuurwerk. Dit moment doet je natuurlijk direct weer terug denken aan je eigen jeugd. Vuurwerk beleving zoals het zou moeten en mogen zijn. De hele dag door klinkt het knallen dichtbij en veraf. Kennelijk is de verordening omtrent de periode ( lees: tijdstip vanaf hoe laat tot wanneer )waarin het geoorloofd is vuurwerk af te steken niet bekend. Of ze wordt niet nageleefd, omdat de politiek en politie andere prioriteiten stelt.
Als ik me na middernacht, omstreeks twee uur , even buiten waag, om de hond uit te laten,waan ik me in een oorlogsgebied. Hij kijkt mij telkens verschrikt aan, en met de staart tussen zijn achterpoten, en de angst in zijn ogen, wil hij het liefst zo snel mogelijk weer naar huis. Het lijkt nu wel een terreurbombardement ! Het kanongebulder is oorverdovend. Het eeuwenoude ritueel van knallen om de boze wintergeesten te verdrijven kan ik volgen. Maar de huidige vuurwerkwaanzin heeft daar niets meer mee te maken. Voor tientallen miljoenen wordt er op dit moment verknald en de lucht in geschoten, met alle milieugevolgen en dierenleed van dien. In het luchtruim boven mij, waar ik op dat moment wandel,vliegen duizenden en duizenden vogels, veelal ganzen. In paniek opgevlogen door het vuurwerk hebben ze het luchtruim gekozen. Vooral de hartverscheurende klaagzang van jonge ganzen( die hun ouders in al het geweld zijn kwijtgeraakt ) , trekt je als vogelliefhebber door merg en been.
Traditie:
Een mooie traditie horen we ook veelal, dat vuurwerk afsteken ! Laten we zaken eens op een rij zetten. De traditie om vuurwerk tijdens Oud en Nieuw af te steken is helemaal nog niet zo oud, behalve dan het carbidschieten, dat echter niet onder vuurwerk valt. In Nederland kwamen pas rond 1965 rotjes, zevenklappers, vuurpijlen en gillende keukenmeiden in trek om het nieuwe jaar in te luiden.
Maatschappelijke schade enorm:
Wat aanvankelijk een ludiek gebeuren was ontwikkelde zich de afgelopen decennia tot een terreur van lawaai met steeds meer overlast en schade voor de samenleving door met name het knalvuurwerk. De kosten van de jaarlijkse vuurwerkschade loopt in de honderden miljoenen euro’s die voor een groot deel door de belastingbetaler betaald wordt. Het dierenleed is een verhaal apart.
Politiek kijkt weg :
De overheid – die zegt normen en waarden hoog in het vaandel te voeren – verruimt de bepalingen om zwaarder vuurwerk te mogen verkopen, zogenaamd om de aanschaf van illegaal vuurwerk uit het buitenland in te dammen. Je vraagt je in alle ernst af waarom de politiek het vuurwerk tijdens de jaarwisseling blijft steunen. Er zijn talloze regeltjes en verboden door de overheid ingesteld , waarvan de burger zich afvraagt waartoe ze dienen. Maar voor aantoonbare schade en overlast door het jaarlijkse vuurwerk blijft de Tweede Kamer stokdoof. Wat is er mis om professioneel vuurwerk af te steken, net zoals in het buitenland, door de gemeenten zelf ?
Professioneel vuurwerk in Rotterdam bij de Erasmusbrug
Wanneer elke inwoner van de gemeente 1 euro per jaar bijdraagt kan er een mooi proportioneel vuurwerk afgestoken worden. Daar is iedereen gelukkig mee. Waarom moet een meerderheid van de bevolking elk jaar de vuurwerkoverlast en kosten accepteren van een handjevol raddraaiers. De politiek zou in dit dossier eindelijk eens haar verantwoordelijkheid moeten nemen. Dat je dat ook zou kunnen proberen door overleg over Europese regelgeving, komt kennelijk niet op bij dit kabinet dat de normen oprekt en de waarden verkwanselt. Niks traditie, niks folklore, alles wat telt is commercie. Hoe lang denken we als mensheid nog door te kunnen gaan met pokeren met moeder aarde ?
Jos Heerink
