Trouwe Koster Lucas Lohuis, het vertrouwde gezicht van de Protestantse Kerk, neemt afscheid

Na 23 jaar zijn taak als koster van de Protestantse Kerk met veel toewijding te hebben uitgevoerd, neemt Lucas Lohuis op zondag 9 september officieel afscheid.  Dat gebeurt tijdens de zondagse viering, die om 10.00 uur begint en onder leiding staat van dominee Annerie Snier. Dit keer neemt koster Lucas niet plaats op zijn vertrouwde plek achterin de kerk, maar zijn er voor hem en zijn familieleden gereserveerde plaatsen.  Voor hem  luiden de klokken als teken van zijn afscheid en draagt hij ‘de klepel’ over aan Hans van Duijn.

Bij velen is Lucas  bekend als de koster en het vertrouwde gezicht van de Protestantse Kerk. Velen konden altijd een beroep op hem doen, want nee zeggen was er bij Lucas Lohuis niet bij. Altijd in dienst van de kerk en na afloop toonde Lohuis zich een tevreden mens als alles tijdens de viering op rolletjes verliep.

“Het kosterschap is zeker niet alleen een zondagse bezigheid,” vertelt Lucas Lohuis, “Zelf ben ik er eigenlijk de gehele week mee bezig en maak dan ook nagenoeg  dagelijks de gang naar de kerk. De ene keer maak je wat schoon, de andere keer poets je het zilver, ……….. eerlijk gezegd dat werk verrichtte mijn vrouw Jannie. Dat is ook meer vrouwenwerk,” lacht de scheidende koster. Het werk als koster is echter veelomvattend en veel meer dan poetsen en schoonmaken. “Regelmatig belden mensen op of ze even in de kerk mochten om wat te bekijken of iets te regelen en naast de gewone vieringen waren er natuurlijk ook de rouw – en trouwdiensten. En niet te vergeten de concerten, want ook dan werd je gevraagd om de kerk open te stellen. Altijd nadenken hoeveel mensen er kunnen komen en zeker in mijn beginjaren moesten we regelmatig  stoelen bijzetten, zodat iedere kerkganger kon zitten. Dat komt de laatste jaren bijna niet meer voor en dat heeft alles te maken met de terugloop van de kerkbezoekers.”

Veel stress voelde Lucas Lohuis niet als koster. “Je deed je werk zo goed mogelijk. Spanning voelde ik vooral tijdens koude dagen in de winter. Dan liep ik zaterdagavond rond 24.00 uur nog wel eens naar de kerk om te kijken of de verwarming functioneerde, want ik wilde niet dat de mensen in een te koude kerk kwamen te zitten. Druk maakte ik me ook als de luidklok het niet deed vanwege een storing of omdat de motor haperde. Gelukkig kon er meestal een oplossing worden gezocht. Verder heb ik dit werk als zeer plezierig ervaren en ben ik nog iedere dag dankbaar dat ik iets heb mogen bijdragen aan onze kleine gemeenschap,” geeft  Lucas Lohuis  zijn liefde voor het kosterschap aan.

Genieten van contacten met mensen
Lucas Lohuis is in feite al vanaf zijn jeugdjaren verbonden met de kerk. Opgegroeid in Breklenkamp kan hij de verhalen nog opdissen van een dominee, die op een motor over een smalle brug reed. “Ik was zelf nog jong, maar kan het beeld van die dominee op de motor nog helder voor de geest halen. Daar kwam de ronkende motor aan en met vaste hand stuurde de dominee de motor over het bruggetje waar anderen op de knieën overheen kropen, zo bang als ze waren om in het water te vallen,” geniet Lohuis nog na.

Maar ook over zijn periode als jeugdouderling weet de koster zich nog veel te herinneren. De kampen met de jeugd roepen nog steeds bij hem fantastische herinneringen op. Hij is daarnaast vergroeid met deze kerk en het is een tweede huis voor hem geworden.  “Als koster kom je veel in contact met de kerkgangers, maar ook als ik doordeweeks in het kerkgebouw ben, dan lopen mensen binnen en maken we een praatje. Ik vind het geweldig om te horen hoe deze mensen met verhalen komen over hun kerk. Die contacten zijn voor mij heel erg waardevol.

Ik heb dit werk tot op de dag van vandaag nooit met tegenzin gedaan. Op zondag kende ik mijn vaste ritme en dat betekende dat ik ruim voor negen uur de kerkdeuren opende en alles nog eens naliep. Verwarming, geluid en licht en natuurlijk ontving ik de gastpredikanten en vroeg ze steevast of ze eerst nog een kop koffie wilden. En op de preekstoel en de avondmaalstafel zette ik altijd een glas water klaar.  ‘Vroeger’ werden de diensten opgenomen en moest je zorgen dat de cassettebandjes klaar stonden, zodat ook zieke mensen de dienst naderhand konden volgen. Het was destijds ook vaak een gevecht met de geluidsinstallatie. Het kraakte, veel gedoe en regelmatig storing, maar nu is dat allemaal veel beter geregeld. En bij een gastpredikant moest ik rekening houden met de lengte. Eén keer ben ik een verhoging vergeten, waardoor een ‘kleine’ dominee niet over de lessenaar kon kijken. Een andere keer was er een ‘lange’ voorganger en de verhoging stond nog in de preekstoel. De beste man stootte bijna zijn hoofd tegen ‘de hemel’ van de kansel en reageerde heel alert: ‘De koster heeft me vanmorgen hoog verheven’, “ vertelt Lucas deze anekdote met een grote glimlach. De koster genoot ook met volle teugen van het kopje koffie in Ons Gebouw. De gezelligheid na de dienst, het praten over de preek en de liederen. “Het was altijd een soort evaluatie, maar heel waardevol en vaak positief. En als de koffie op was liep ik altijd met Jo Koops naar huis. Door haar herseninfarct is dat de laatste weken niet mogelijk en dat voelt als een leegte, een gemis en dat raakt me meer dan ik van tevoren had kunnen bedenken,” aldus een geëmotioneerde Lucas Lohuis. Ook dit tekent de koster met een hart van goud, die het sociale aspect hoog in zijn vaandel heeft.

In 1995 nam Lucas Lohuis de taken over van Bert en Aly Langman. Nadat dit kostersechtpaar te kennen gaf  het stokje over te willen dragen besloot  de toenmalige  Kerkenraad om Lucas Lohuis als opvolger te vragen. Hij hoefde daar geen seconde over na te denken. En samen met zijn vrouw zetten ze er de schouders onder. Jannie veelal achter de schermen met het poetsen van het zilver, maar ook met het regelen van de bloemen, die iedere zondag klaar moesten staan voor gemeenteleden. Ze was belangrijk en stuurde waar nodig. Lucas werd echter het gezicht van de Protestantse Kerk. Door zijn open houding en het altijd klaar staan voor anderen was hij geliefd bij velen.

Ooit kreeg hij van dominee Anita van Iperen een geweldig compliment, want zij was gebeld door een hoofdcommissaris van politie uit één van de grote steden. Hij had een bezoek gebracht aan de Protestantse Kerk en had gesproken met een hele fijne man: “Jullie mogen als gemeente trots zijn op zo’n betrokken en gastvrij persoon. Het is er eentje om in te lijsten,” liet de hoofdcommissaris aan de toenmalige dominee weten. Maar ook zijn bezoek aan pastoor Brummelaar, die Ootmarsum had verlaten en vlakbij Raalte een nieuwe parochie leidde, staat Lohuis nog bij.  “Ik was er in de buurt en wist dat Brummelaar hier ergens woonde. Ik heb het nagevraagd en dus stond ik aan de deur en belde aan. Een huishoudster deed open en ik vertelde dat ik uit Ootmarsum kwam. Niet veel later arriveerde Brummelaar bij de entree en hij sloeg me  op de schouder. ‘Lohuis, geweldig, een protestant, die me komt opzoeken, terwijl de parochianen hier nauwelijks aan de deur komen,’ zei Brummelaar met een glimlach. “Het zijn bijzondere herinneringen en die koester ik en nogmaals wil ik iedereen laten weten dat ik dit werk met heel veel plezier heb gedaan.

Het is een fantastische tijd geweest en ik zal vooral de contacten missen, maar bijvoorbeeld ook het opzetten van de kerstboom. Samen met broer Jan naar het oude schooltje in Brecklenkamp. Een boom uitzoeken, omzagen en liggend optuigen in de kerk. En dan is het mooi dat er naderhand positieve reacties komen dat het er allemaal feestelijk en sfeervol uitzag,” besluit Lucas Lohuis.
Zondag 9 september is zijn afscheid en dat gaat ongetwijfeld gepaard met een lach en een traan. Een bijzonder mens vertrekt als koster, maar als gemeentelid zal hij ongetwijfeld betrokken blijven bij ‘zijn’ gemeenschap, waarvan hij houdt. Niet meer op zijn vertrouwde plek, maar het vertrouwde gezicht is vast terug te vinden op één van de banken in de Protestantse Kerk.

“En natuurlijk wens ik mijn opvolger Hans van Duijn heel veel succes.”

Foto’s Hanneke Wassink-Spermon JC Photo Styling