De Dodenherdenking in Ootmarsum kende een ingetogen, maar waardig verloop. In een goed bezette RK-kerk wees wethouder Loes Stokkelaar de aanwezigen op het belang van het doorgeven van Vrijheid. Dit landelijke thema liep ook als een rode draad door de viering en de wethouder gaf aan dat Vrijheid geen vanzelfsprekendheid is. “De burgers in Nederland kunnen in vrijheid leven, maar dat onthoudt ze niet van de verplichting om dit in ons land in stand te houden. We moeten Vrijheid koesteren en er samen de schouders onder zetten. En gun elkaar ook de ruimte om een andere mening te hebben.”
Tijdens de viering zorgde het Herenkoor voor de muzikale omlijsting met onder meer het zingen van ‘Wilt heden nu treden’ en het ‘Si inquitates observaveris Domini Domini, quis sustinebit?’ Martine Sanders sprak namens de scouting en sprak in duidelijke bewoordingen de wens uit dat er nog lang herdacht mag worden. Niet alleen om de slachtoffers van oorlogen en geweld te herdenken, maar om stil te staan hoe het anders, dus zonder (verbaal) geweld, ook goed mogelijk is om een samenleving met respect voor elkaar te vormen. In een tweespraak belichtten dominee Hedda Klip en pastor Leo Ros wat er zich afspeelde in de Tweede Wereldoorlog. Zij wisselden elkaar af, waarbij dominee Hedda Klip de situatie in Nederland voor het voetlicht bracht, terwijl pastor Leo Ros zich toespitste op het onderduikerswerk dat zich afspeelde in het gezin van huisarts Wortelboer. De overweging van de dominee en de pastor kreeg daardoor een ‘gezicht’ en dat maakte de viering heel bijzonder. Ook het gedicht van Jacques Boogers paste helemaal in de sfeer van deze herdenking. Hieronder zijn de treffende woorden van de voormalige gemeentesecretaris te lezen.
Stil(te)
Toen……..oorlogstijd, een rustige avond, stil……..
Vogels fluiten zachtjes, waardoor de rust, de stilte, nog meer voelbaar is
Dan……ineens en onverwachts, sirenes….luchtalarm
Angst, spanning……een huilend kind
Een moeder troost, wees maar niet bang, stil maar…..stil…….
Toen……een kalme nacht, rustig, de mensen slapen, stilte…..
Dan, plotseling…….auto’s en motoren in de straat
Geschreeuwde bevelen, stampende laarzen, razzia,
Gebonk op de deuren, bange mensen, die zich verstoppen
Ssstttt……ze mogen ons niet vinden, stil zijn….stil…..
Toen……een dappere man, zich verzettend tegen de vijand
n stilte en onopvallend, een held……..
Toch door verraad opgepakt en meegesleurd, weg van vrouw en kind
Meedogenloos, zonder proces, een blinddoel voor en tegen de muur
Geweren knallen, daarna…..stilte…..beklemmend en drukkend
Zelfs de vogels zwijgen………….
Toen…….een groepje mensen, in het donker in een stille straat
Voorzichtig en sluipend op weg naar een onderduikadres
Om zich heen kijkend, bang om ontdekt te worden
Plotseling……een fel licht: “Wer da……?”
Ze ontsnappen, rennen weg, verbergen zich en fluisteren zachtjes
………niet verroeren, stil zijn, stil…………
Nu…….ook wij……..stil
Stil…….met herinneringen……verdriet
Stil…….uit dankbaarheid voor bevochten vrijheid
Stil…….uit eerbied voor de slachtoffers
Stil…….vragend om kracht om te werken aan een toekomst zonder ‘toen’
Stil…….blijvend herdenken!!!
Na het zingen van het Wilhelmus verlieten de aanwezigen de kerk voor de Stille Tocht. Harmonie Caecilia begeleidde de belangstellenden onder tromgeroffel naar het oorlogsmonument op het Bergplein. Tijdens de Stille Tocht werd ook stilgestaan bij de gedenksteen in de Kloosterstraat waar vroeger een Joodse Synagoge heeft gestaan. Velen legden ook hier een bloem neer om zo de Joodse slachtoffers te gedenken. Op het Bergplein zorgde de harmonie met een aantal koralen voor een waardige sfeer, die gevolgd door het spelen van de ‘Last Post’. Daarna werd het 2 minuten stil. Vervolgens zongen de aanwezige het Wilhelmus, waarna er gelegenheid was om bloemen te leggen bij het monument. Wethouder Stokkelaar en gemeenteambtenaar Herman Baars legden het eerste bloemstuk, waarna ook de familie Wortelboer bloemen legde bij het monument. Daarna werd ook eer bewezen aan de slachtoffers van het bombardement in januari 1945, waarbij twee Ootmarsummers overleden. Voor Johan Heupink waren er bloemen, maar ook voor juffrouw Davids, destijds leerkracht aan de Hervormde School, werden bloemen neer gelegd bij het monument. Daarna konden aanwezige zelf nog bloemen leggen, en daarmee eindigde deze ingetogen, maar waardige herdenking.
Foto’s Tonnie Oude Hengel (Fotografie Ootmarsum)