Het kort geding dat een aantal aanwonenden van De Wyllandrie heeft aangespannen, om de komst van vluchtelingen naar het voormalige hotel tegen te houden, heeft niets opgeleverd. Rechter van Lochem wees alle bezwaren af. De bewoners hebben nu hun hoop gevestigd op de bezwaarschriften, die men nog heeft lopen bij de gemeente.
In het stadje zelf is er de nodige discussie. De meningen zijn verdeeld en dat leidt tot de nodige discussies tussen voor – en tegenstanders.
De beide kerken hebben echter een duidelijk standpunt uitgesproken met de oproep om de vluchtelingen in Ootmarsum een warm welkom te heten. Tijdens het herdenken van de oorlogsslachtoffers op 4 mei schonk pastor Jan Kerkhof Jonkman aandacht aan deze discussie en riep hij de mensen op om zich tot het uiterste in te spannen om ook anderen te laten delen in die kostbare vrijheid, waarvan Nederland nu al 70 jaar lang kan genieten.
Hieronder de meditatie van de pastor, die hij gaf tijdens de sfeervolle herdenkingsdienst in de RK kerk in Ootmarsum.
Dodenherdenking 2015: 70 jaar bevrijding
Deze avond is anders dan de andere avonden in mei. Op deze avond van de vierde mei hangt er een droevige sluier over ons land. Het leven staat twee minuten voor acht uur even stil…. We laten onze doden in onze herinnering komen, die hun leven hebben gelaten, omwille van onze vrijheid. Een vrijheid die is gebouwd op de moed, de heldhaftigheid, de vastberadenheid en het bloed van miljoenen slachtoffers. Zij hebben hun bloed vergoten omwille van onze vrijheid, een vrijheid die de littekens meedraagt van vijf jaar bezetting en oorlog.
Zeventig jaar lang hebben we de kans gehad om de nieuwe lente, de nieuwe vrijheid vorm te geven en ook andere volkeren erin te kunnen laten delen. En inmiddels vragen we ons af: Wat hebben we er in die zeventig jaar van gemaakt? Is dat gevoel van vrijheid, zoals men dat kende in de eerste dagen na de bevrijding, nog steeds aanwezig? Zijn wij in staat om ook anderen diezelfde vrijheid te gunnen…. Zijn wij in staat om hen daarvoor de tijd en de ruimte te geven? Moeten wij ons zorgen maken over nieuwe bedreigingen, nieuwe gevaren van dictatuur uit het oosten? Vrijheid enerzijds en respect en ruimte anderzijds…. Het is een voortdurend proces om beide elementen in balans te houden.
Vrijheid vraag offers, offers van ons allemaal, het is niet vanzelfsprekend!
Ooit moesten inwoners uit ons stadje Ootmarsum huis en haard verlaten en hun identiteit met de dood bekopen. Wij, Ootmarsummers, waren niet in staat om hen veiligheid te bieden, hen uit de handen van de vijand te houden. Op zeven oktober 1944 werden Maurits Menco en zijn drie zoons Simon, Sallo en Nico onder aan de Kuiperberg dood geschoten door de Duitsers. In de berm van de weg herinnert een gedenksteen ons aan deze tragedie.
Zeventig jaar later passeren straks, na een moeizame tocht vol gevaren, angstige vluchtelingen diezelfde steen……… op zoek naar een veilige vluchthaven op het hoogste puntje van Twente, de Kuiperberg.
Wie van ons kan invoelen wat zij allemaal hebben meegemaakt in hun thuisland, wat zij hebben moeten achterlaten om hun leven te redden… Wie van ons weet wat zij onderweg hebben verloren…. Wie zij in de verraderlijke golven van de Middellandse Zee hebben zien verdrinken. Wie die reddende hand uit de golven heeft kunnen vastpakken, die heeft geluk gehad! De zee van vrijheid, zonvakanties en mooie cruises, is een zee des doods geworden, die nog dagelijks vele onschuldigen, snakkend naar vrijheid en toekomst, volwassenen, kinderen en baby ‘s, meesleurt in de dood!
En wat doen wij…. Tot welk offer zijn wij bereid wanneer zij bij ons aankloppen en vragen om onderdak, om een plek om op verhaal te komen, om hun leven weer op de rails te krijgen?
Zij passeren de gedenksteen onder aan de Kuiperberg in omgekeerde richting. Is er hier voor hen een plek? Geven wij ze de kans voor een nieuw leven: een nieuwe toekomst? Zijn wij bereid om hen te helpen weer op verhaal te komen…?
Zijn wij dat niet verplicht aan al die slachtoffers uit de jaren ‘40-’45 …die ons deze vrijheid gaven? Die ons de kans gaven opnieuw te verrijzen uit de puinhopen en de as na de Tweede Wereldoorlog? Wat is onze vrijheid waard, wanneer wij hen niet de kansen geven die wij kunnen geven?
Laten we de vrijheid ervaren als een geschenk dat ons door anderen is gegeven, die er hun eigen leven voor waagden. Laten we ons tot het uiterste inspannen om ook anderen in die kostbare vrijheid te laten delen.
Ootmarsum, 4 mei 2015
Pastor Jan Kerkhof Jonkman
Impressie
Een impressie van de ‘Stille tocht’ en het leggen van bloemen bij het oorlogsmonument op het Bergplein. Foto’s zijn van Tonny Oude Hengel